جدیدترین و پنجمین مجلد از سلسله کتاب‌های «شاهکارهای هنری در آستان قدس رضوی» که به معرفی قرآن‌های نفیس از دوره صفویه تا سده چهاردهم هجری اختصاص دارد رونمایی شد.
مؤسسه آفرينش‌هاي هنري آستان قدس رضوي با همياري سازمان كتابخانه‌‌ها، موزه‌‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي در ادامه برنامه احياي آثار كهن و نشر نفائس و معرفي هنرهاي به كار رفته در بارگاه منور رضوي، سومين مجلّد از سلسله كتاب‌‌هاي «شاهكارهاي هنري در آستان قدس رضوي» را به معرفي نسخههاي برجسته و شاخص قرآن كريم در گنجينه مقدّس رضوي اختصاص داده و از ميان هزاران نسخه قرآن و جزوات خطي نفيس و بعضاً منحصر بفرد شماري از نسخههاي نفيس گنجينه قرآن و كتابخانه را كه به لحاظ خط، تذهيب، جلد و آرايه‌هاي هنري ممتاز، و براي نسخه‌شناسان و هنرپژوهان هنرهاي اسلامي اهميتي ويژه دارد از سوي كارشناسان انتخاب و از صفحات منتخب هر نسخه به طريق فنّي عكس‌برداري كرده و به زيور چاپ آراسته است.
در ميان مصاحف انتخاب شده آثار شاخص و برجسته‌اي مانند قرآن‌هاي منسوب به خطوط ائمه معصومين از جمله مولاي متقيان حضرت علي (عليه السلام) و ولي نعتمان حضرت امام علي بن موسي الرضا (عليه السلام) به خط كوفي و بر پوست آهو نيز وجود دارد. همچنين آثاري از هنرمندان و خوشنويسان برجسته اسلامي همچون عثمان بن حسين ورّاق، ياقوت مستعصمي، عبدالله طباخ، علاءالدين تبريزي، روزبهان شيرازي، بايسنقرميرزا و ابراهيم سلطان تيموري، عبدالقادر حسيني، عليرضا عباسي و ساير خوشنويسان معروف ايراني در اين مجموعه ديده مي شود كه هر يك گوشه اي از تاريخ هنر ايران اسلامي را ترسيم مي كند.
در چاپ اين اثر نفيس ضمن استفاده از نظرات زبدگان و كارشناسان هنري و به منظور آگاهي بيشتر علاقه‌مندان به هنر اسلامي، اطلاعات جامعي از هر نسخه شامل نام كاتب، تاريخ كتابت، نوع خط، كاغذ، ابعاد، شيوه كتابت و آرايه‌هاي هنري بكاررفته در هر قرآن تهيه و چاپ شده است. همچنين به لحاظ بهره‌مندي بيشتر هنرپژوهان سعي كرديم شرح حال و زندگي نامه بعضي از پديدآورندگان اين آثار درج گردد، تا منبعي صحيح و مستند درباره كتابت، تذهيب، كتاب‌آرائي و وقف قرآن كريم عرضه شود.
جز هنرمندان در بين واقفان نيز نام بزرگاني همچون رهبر كبير انقلاب حضرت امام خميني (قدس سره الشريف) و مقام معظم رهبري (مدظله العالي) وجود دارد. همچنين در ميان وقف‌نامه‌‌ها نيز نه تنها نمونه‌هايي عالي از كتابت و تذهيب مي‌توان يافت بلكه دست‌خط و مهر بزرگاني همچون عالم بزرگ عصر صفوي شيخ بهائي-رحمت الله عليه- در ظهريه مصحف‌هاي وقفي شاه عباس صفوي بر روضه مقدّس رضوي نيز به چشم ميخورد. افزون براين آثار برخي از واقفانِ كاتب همچون تركان خاتون و زمرّد ملك بنت سلطان محمود كه جزواتي را به دست‌خط خود نوشته و وقف كرده‌اند نيز از نمونه‌هاي شايان توجه اين مجموعه است.
اين مجموعه در دو مجلد تنظيم و منتشر مي‌شود. جلد نخست به معرفي مصحف‌هاي توليد شده از قرون اوليه اسلامي تا پايان عهد تيموريان اختصاص داشت كه در 264 صفحه، بصورتي فاخر در بهار 1392 چاپ و تقديم به اربابان فرهنگ و ادب و قرآن‌پژوهان گرديد.
در جلد دوم كه به معرفي مصاحف به جا مانده از دوره صفويه تا سده چهاردهم هجري اختصاص دارد، 70 نسخه از مصاحف شريفه کتابت شده توسط استادانی همچون: عبدالقادر حسینی، عليرضا عباسي، محمد ابراهيم قمي، احمد نيريزي، محمد هاشم لؤلؤيي اصفهاني، وصال شيرازي، خاندان ارسنجاني و دیگر هنرمندان ایرانی در 304 صفحه به همراه ارائه تصاویری مناسب و جذاب از صفحات منتخب قرآنها، مطالب جامعی در مورد زندگینامه و شرح حال کاتبان، واقفان و هنرمندان آن دوران را گردآوری و به همراه مقالات علمی-فرهنگی عرضه شده است.
این اثر نفیس همزمان با برگزاری مراسم اختتامیه چهارمین دوسالانه تذهیب های قرآنی، رونمایی و در اختیار علاقه مندان قرار گرفت.
|