پژوهشگر و مدیر گروه مطالعات عالی هنر دانشگاه تهران گفت: باید مکتب هنر رضوی از دل آثار که وجود دارد تبیین شود و بعد از شناسایی دقیق، تبویب، تدوین و طبقه بندی شود ما در ابن مسیر نیازمند تنظیم دایره المعارف عظیم هنر و معماری رضوی هستیم.
دکتر حسن بلخاری قهی در همایش ملی " بازخوانی مکتب هنر رضوی" که صبح امروز از سوی مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی در سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی با حضور استادان مطرح دانشگاه تهران و قم برگزار شد، گفت : در فرهنگ ما ایرانیان مکتب دو معنای متفاوت و البته نزدیک به هم دارد. در حوزه مفاهیم دینی ، مکتب به مجموعه مبانی و اهداف یا امور مسلمی گفته می‌شود که در یک حوزه از سوی دین ارائه و به عنوان بستر و زیر نظام دینی مورد توجه و ابتناء قرار می‌گیرد . در این مکتب اهداف غایاتی هستند که دین در هر زمینه برای انسان ترسیم کرده است.
وی افزود: در حوزه دوم که حوزه عام فرهنگی است مکتب ماهیتی گسترده دارد و به نظام فرهنگی اطلاق می‌شود که اصول، مبانی، روش و اهداف خویش را دارد . از این منظر مفهوم و کاربرد کلمه مکتب یک مفهوم وارداتی و ترجمه کلمه school است که در این تعریف دو مفهوم بنیادین تعلیم و آموزش و مکان تعلیم و آموزش وجود دارد .
نباید مکتب هنر رضوی در عرصه تشیع تعریف شود
وی ادامه داد: ما در آغاز راه هستیم مکتب هنر رضوی یک عنوان جدید است که نیازمند تبیین ادبیات است و ما برای تبین این ادبیات نیاز داریم در فضای آکادمیک و علمی ادبیات این بحث را تبین و سپس وارد بحث شکل گیری مکتب هنری رضوی شویم.
وی با اشاره به اینکه در مکتب نوعی تعهد و تقید وجود دارد، افزود: وحدت، اصول و روش‌ها از عناصر ذاتی مکتب هستند اگر وحدت و انسجام میان نظریه پردازان و اعضا و اصول نباشد مکتب شکل نمی گیرد.مجموعه هزار سال مشهد رضوی جایگاه وحدت آثار از سوی اندیشه های مختلف بوده نباید مکتب هنر رضوی در عرصه تشیع تعریف شود. بسیاری از افراد اهل سنت نیز آثار بسیار زیبایی را در حرم مطهر رضوی به وجود آوردند از ابن رو ضروری است که اصول مکتب هنری رضوی از دل آثار استخراج شود.
مدیرگروه مطالعات عالی دانشگاه هنر تهران تصریح کرد: بحث مهمی که در فلسفه هنر معاصر در جریان است مبتنی بر این است که میان نظریه‌ها و آثاری هنری کدام مقدم‌اند؟ در برهه‌هایی از تاریخ این آثار بوده‌اند که مقدمه ظهور یک مکتب هنری شده‌اند به عنوان مثال آثار عظیم یونانی در گذر زمان مکتب هنری و معماری یونانی را آفریدند و در برهه‌هایی از تاریخ (بیشتر جهان معاصر) این نظریه‌ها بودند که خالق آثار و یا بنیان نظری ظهور آثار هنری و ادبی بوده‌اند. باید این امر را مشخص کنیم که ما در مکتب هنر رضوی با کدام سو مواجهیم.
بلخاری با تاکید بر اینکه آثار وحدت یافته در حوزه فرهنگ رضوی قطعا بنیان‌های یک مکتب را در جان و بطن خود دارند، تصریح کرد: آثارهنری و معماری که از قرون اولیه هجری در حرم مطهر رضوی ظهور و تمکن یافته‌اند در بطن خود، جامع فرهنگ عظیم هنر و معماری اسلامی هستند که باید این مجموعه کاملا دقیق مورد شناسایی، تبویب و تدوین و طبقه بندی قرار گیرد که شرط آن تنظیم دایره المعارف عظیم هنر و معماری رضوی است.
وی یادآور شد: هم چنین برای تبیین مکتب هنر رضوی نیازمند اندیشمندان، متفکران حکیم و هنرمندان و ادیبان آشنا به هنر و زیبایی داریم که زیبایی‌های معنا و کلام عالم آل محمد(ص) را در قالب هنر و ادب ارائه دهند . |