فراخوان برگزاری دومین کنگره بین‌المللی «فرهنگ و هنر در تمدن اسلامی» با محوریت مکتب هنر رضوی از سوی مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی و دانشگاه هنر در سال 1402 اعلام شد.

محمدرضا حسنایی رئیس دانشگاه هنر در نشست خبری این کنگره که سه‌شنبه، ۲۷ تیرماه در محل دانشگاه هنر تهران برگزار شد، اظهار کرد: بیش از یک‌سال قبل، تفاهم‌نامه همکاری‌های مشترک میان این دانشگاه و مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی منعقد شد و هنرهای رضوی محور تعامل ما قرار گرفت.   
رئیس کنگره ادامه داد: این تفاهم‌نامه منجر به اتفاقات فرهنگی مبارکی اعم از برگزاری جلسات تخصصی و انتشار چند جلد کتاب شد. همچنین دانشگاه هنر، مکتب هنر رضوی را محور آموزش و پژوهش قرار داد. در ادامه این همکاری‌های مشترک برگزاری دومین کنگره فرهنگ و هنر در تمدن اسلامی با محوریت مکتب هنر رضوی کلید خورد.

وی تصریح کرد: بی‌شک این آخرین کنگره نخواهد بود، زیرا هر چه پیش می‌رویم به این نتیجه می‌رسیم که این مفهوم را باید به کل کشور و حتی جهان بسط و گسترش دهیم. بنابراین امیدواریم بتوانیم گوشه‌ای از مقام امام رضا(ع) را کشف و به دنیا معرفی کنیم و سهم اندکی هم ما داشته باشیم.

حسنایی با بیان این‌که تلاش می‌کنیم مرکز داده و اطلاع‌رسانی ذیل مکتب هنر رضوی تشکیل ‌دهیم، گفت: ادعا و آرزوی ما تمدن‌سازی است و برای این کار باید مکتب هنر رضوی را اثبات و شاخص‌های آن را معرفی کنیم، زیرا مکتب هنر رضوی به اصل موضوع تمدن‌سازی اسلامی کمک می‌کند.

وی با اشاره به این‌که موظف هستیم توانمندی کار عملی نیز داشته باشیم، افزود: بی‌شک کارآفرینی دانش‌محور برای ما ملاک است. موضوع مکتب هنر رضوی به حدی گسترده است که ما می‌توانیم دانشکده و یا حتی دانشگاهی با این عنوان داشته باشیم.

 

اولین گام در همکاری با دانشگاهیان

در ادامه امیرمهدی حکیمی مدیرعامل مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی طی سخنانی با اشاره به چرایی انتخاب مکتب هنر رضوی برای کنگره گفت: آنچه پیرامون حرم مطهر رضوی شکل گرفته، گنجینه‌ای است که نظیر آن در جهان وجود ندارد و قرن‌ها هنرمندان همه وجودشان را پیشکش حضرت رضا(ع) کرده‌اند.

دبیر کل این کنگره افزود: در این مؤسسه مدت‌های زیادی تحقیق و پژوهش کردیم و به این نتیجه رسیدیم که باید به مکتب هنر رضوی دست پیدا کنیم و خوشحالی ما این است که اولین گام این مسیر در دانشگاه و نخست با همکاری دانشگاه هنر شروع شد. در این میان، همراهی استادان دانشگاه و دانشجویان و پژوهش و تحقیق در این باره برای تبیین مکتب هنر رضوی می‌تواند کمک‌کننده باشد.

وی با اشاره به برخی از برنامه‌های عملیاتی اجرای تفاهم‌نامه همکاری میان این مؤسسه و دانشگاه هنر همچون برگزاری اردوهای علمی دانشجویی، حمایت از پایان‌نامه‌های دانشجویی و... گفت: جشنواره‌هایی نیز پیش رو داریم، در این میان، مهمترین اتفاق همکاری‌های مشترک ما برگزاری این کنگره است که ذیل مکتب هنر رضوی شکل گرفته است.

وی از توانمند‌سازی هنرمندان به عنوان یکی از اهداف مهم این مؤسسه نام برد و تصریح کرد: امیدوارم شاهد حضور استادان و پژوهشگران سراسر ایران در این کنگره باشیم تا در آینده نزدیک تبیین کامل مکتب هنر رضوی شکل گیرد.

 

دعوت از هنرمندان و اندیشمندان صاحب نظر

علیرضا طاهری دبیر علمی کنگره به برگزاری جلسات مختلف در کمیته علمی آن اشاره و اظهار کرد: محورهای مختلفی درباره هنرهای مرتبط با حضرت رضا(ع) استخراج شد و امیدواریم بتوانیم به خوبی این مکتب را تبیین کنیم.

وی ادامه داد: البته در جریان برگزاری مراسم از ایده‌های جدید برای دوره‌های بعد هم استقبال می‌کنیم، نشست‌های علمی نیز برای همایش درنظر گرفته‌ایم.

طاهری افزود: دعوت از هنرمندان و اندیشمندان صاحب نظر غیرمسلمان در زمینه هنر رضوی، از دیگر برنامه‌های این کنگره است تا بتوانیم از علم و نظرات آن‌ها هم به خوبی استفاده کنیم.

وی گفت: ۱۵ مقاله براساس محورهای اصلی همایش قصد داریم سفارش دهیم. همچنین در مقطع دکتری تاریخ و فلسفه اسلامی، رساله‌هایی را با محوریت مکتب هنر رضوی تعریف کرده‌ایم که می‌تواند پایه‌گذار یک رشته جدید دانشگاهی نیز باشد. امیدواریم این کنگره منجر به یک جنبش هنری مؤثر برای تمدن نوین اسلامی شود.

 

مهلت ارسال چکیده مقاله به کنگره تا دهم مهر

در ادامه محمدجواد استادی دبیر اجرایی این کنگره بیان کرد: کنگره با یک شورای سیاست‌گذاری به ریاست عبدالحمید طالبی رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی فعالیتش را شروع کرد، سیاست‌های کلی در این شورا بررسی شد و بعد کمیته‌های علمی شکل گرفت تا به محورهای آن رسیدیم.

وی گفت: تبیین شاخص‌های مکتب هنری، منبع‌شناسی مکتب هنر رضوی، نسبت مکتب هنر رضوی با گفتمان‌های اسلامی، جایگاه منابع قرآنی، حدیثی و روایی در مکتب هنر رضوی، تأثیر مکتب هنر رضوی در زیست معاصر، تبیین مبانی و اصول مکتب هنر رضوی، از جمله محورهای کنگره است.

مشاور مدیرعامل مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی افزود: در برگزاری این کنگره وزارت علوم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت میراث فرهنگی، حوزه علمیه خراسان و حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی نیز با ما همکاری دارند، از این رو این نهادها تا روز کنگره کرسی و نشست تخصصی در تهران، قم و مشهد خواهند داشت.

وی درباره مهلت ارسال آثار نیز گفت: علاقه‌مندان تا ۱۰ مهرماه فرصت دارند چکیده مقالات و پژوهش‌هایشان را ارسال کنند، همچنین تا ۵ آبان باید مقالات کامل ارسال شود و تا ۲۰ آبان داوری برگزار می‌شود، کنگره نیز در هفته پژوهش در مشهد برگزار خواهد شد. مقالات برگزیده در دو قالب و در دو شماره مجله مکتب هنر رضوی منتشر می‌شود.

وی با بیان این‌که نمایشگاهی از آثار و گنجینه‌های هنری حرم امام رضا(ع) نیز در کنار این کنگره برپا خواهد شد، تصریح کرد: مکتب هنر رضوی ختم به این کنگره نیست بلکه هدف اصلی ما تقویت مکتب زیارت و نظریه‌پردازی در حوزه مکتب هنر رضوی است.

دبیر اجرایی کنگره با بیان این‌که نیازمند تأسیس رشته‌های اختصاصی حول مکتب رضوی هستیم، گفت: سال آینده دانشجویانی را بورسه می‌کنیم و تلاش می‌کنیم درسی را هم با عنوان مکتب هنر رضوی طراحی کنیم.

شایان ذکر است، در پایان این نشست خبری از پوستر دومین کنگره فرهنگ و هنر در تمدن اسلامی با محوریت مکتب هنر رضوی» نیز رونمایی شد.