معاون وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ضمن حضور در مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی در مشهد مقدس از نزدیک با دستاوردهای این مؤسسه در حوزه‌های مختلف هنری آشنا شد.
دومین نشست مشترک مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با حضور امیرمهدی حکیمی مدیرعامل این مؤسسه، مریم جلالی معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی این وزارتخانه، طیبه عزت‌اللهی‌نژاد سرپرست پژوهشکده هنرهای سنتی و جمعی از مدیران دو مجموعه حاضر با محوریت بررسی زمینه‌های همکاری مشترک به منظور انعقاد تفاهم‌نامه در سال آینده، ۲۸ اسفند ۱۴۰۱ در محل این مؤسسه در مشهد برگزار شد.
وجود گنجینه نفیس هنری در حرم رضوی
مدیرعامل مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی در این نشست ضمن معرفی سابقه فعالیت‌های مؤسسه در حوزه‌های مختلف هنری و گنجینه نفیس آثار هنری و تاریخی در حرم مطهر رضوی بر سیاست اصلی این مؤسسه درجهت حرکت به سوی تبیین مکتب هنر رضوی تأکید کرد.
حکیمی با اشاره به ارتباطات این مؤسسه با هنرمندان و تولیدکنندگان آثار هنری در نقاط مختلف کشور گفت: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی می‌تواند در گسترش هر چه بیشتر این ارتباطات به ما کمک کند. مؤسسه نیز با توجه به ظرفیت‌هایش می‌تواند نقش اثرگذاری در رشد اقتصادی هنر هنرمندان داشته باشد.
وی تصریح کرد: این مؤسسه در یک سال اخیر توانسته محصولات هنری رضوی تولید کند که مردم را از داخل خانه یا محل کارشان در دیگر نقاط کشور به حرم مطهر حضرت رضا(ع) متصل کند. به طور مثال، پنجره فولاد را بر روی انگشتر طراحی کردیم و بدین ترتیب زیارت در زندگی مردم امتداد یافته است.
معرفی اهداف و رویکردهای تحولی مؤسسه
محمدجواد استادی مشاور فنی و مدیر کلان پروژه مکتب هنر رضوی در مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی نیز در نشست حاضر گفت: این مؤسسه در دو سال اخیر با رویکرد مسئله محوری در فعالیت‌هایش، ایده مکتب هنر رضوی را مطرح کرد و در تلاش است تا این مکتب را طرح نماید.
وی با بیان اینکه قدمت آثار هنری موجود در حرم مطهر رضوی در قالب‌های مختلف به بیش از ۷۰۰ سال می‌رسد و همواره به شکل متمرکز پیوسته هنر اسلامی در این حرم مقدس جریان داشته است به معرفی اهداف کلان این مؤسسه پرداخت.
استادی همچنین با اشاره به ارکان تحولی مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی به بیان رویکردهای تحولی و کلان پروژه‌های این مؤسسه در زمینه تولید محصولات فرهنگی هنری(سوغات زائر) و توسعه مدیریت آن پرداخت.
وی با تأکید بر انعقاد تفاهم‌نامه همکاری‌های مشترک هنری و پژوهشی میان این مؤسسه با مراکز مختلف دانشگاهی هنری و همکاری‌های نزدیک مؤسسه با فضاهای متعدد رسانه¬ای از جمله صدا و سیما خاطرنشان کرد: امیدواریم بتوانیم با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز تفاهم‌نامه همکاری امضا کنیم و فعالیت‌های ارزشمندی در حوزه‌های مختلف هنری از جمله گسترش تولیدات محصولات هنری رضوی مبتنی بر دانش و پژوهش داشته باشیم.
لزوم هم‌جوشی بین فعالان فرهنگی
مریم جلالی معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در این نشست با تأکید بر اینکه فرهنگ مقوله‌ای چندوجهی، چندساحتی و فرابخشی است، اظهار کرد: تمام فعالان فرهنگی، باید به یک هم‌گرایی و هم‌جوشی برسند.
وی با اشاره بر اینکه پیوند ذهنیت و عینیت زمانی محقق می‌شود که ما با یکدیگر گفت‌وگو کنیم، اضافه کرد: برگزاری این نشست، نویدی برای حوزه‌های عملیاتی، پژوهشی، ذهنی و عینی فرهنگ است.
جلالی گفت: تداوم گفت‌وگو بین معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی این وزارتخانه و مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی موجب تجلی یک دوره فرهنگی با محوریت مکتب مورد نظر این مؤسسه یعنی مکتب هنر رضوی می‌شود.
وی با بیان اینکه هنر آفریده شده است تا انسان را اصیل‌تر کند، ادامه داد: اشراف به انواع هنرهای بکار رفته از اعصار و قرون مختلف در روضه منوره موجب می‌شود بتوانیم به روایت‌های تازه و زاویه دید جدیدی برسیم و یک بازاندیشی، بازنگری و باززنده‌سازی برای هنرهای ایرانی اسلامی داشته باشیم.
ضرورت توجه به روایت‌های آثار هنری
معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی این وزارتخانه با اشاره بر اینکه از یک طرف دنیای امروز به محصولات جدید و از طرف دیگر انسان امروز نیز به روایت‌های تازه نیاز دارد، گفت: گوشه و کنار حرم مطهر امام رضا(ع) علاوه بر اینکه چشم‌نواز، روح‌نواز و حتی گوش‌نواز است، مملو از روایت است.
وی تصریح کرد: امیدوارم این گفت‌وگو به یک هم‌جوشی و هم‌گرایی برسد و ما بتوانیم در حوزه نظریه‌پردازی در راستای مکتب هنر رضوی که فارغ از زمان و مکان، دارای یک روح خاص است و همچنین در حوزه تولید محصولات جدید و کاربردی با هدف امتداد زیارت، در سه بُعد محصول، مشتری و سازمان همکاری کنیم و به رویکردها و کارکردهای تازه برسیم.
جلالی ادامه داد: محصولات صنایع دستی اگر ریشه هنر رضوی داشته باشند، جذاب‌تر هستند. بی‌تردید مشتری‌های جدیدی نیز اضافه خواهد شد. در حوزه سازمانی نیز اهداف سه معاونت زیرمجموعه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اهداف این مؤسسه هم‌راستا است.
معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی این وزارتخانه گفت: مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی به دنبال امتداد زیارت در زندگی جاری مردم است و ما نیز به دنبال جذب گردشگران هستیم. همچنین هر دو مجموعه در راستای حفظ و حراست از میراث ملموس و ناملموس فرهنگی فعالیت می‌کنند.
وی با تأکید بر اینکه تجلی مشتری و فرهنگ نیز صنایع دستی و هنرهای سنتی است، خاطرنشان کرد: این معاونت نیز هدفی جز ارتقای این هنر گره خورده با معیشت ندارد.
بازآفرینی هنرهای موجود در حرم مطهر
همچنین طیبه عزت‌اللهی‌نژاد سرپرست پژوهشکده هنرهای سنتی این وزارتخانه در حاشیه این نشست بیان کرد: هنر مترجم دوران است و رابطه میان جوامع مختلف را با شکل، رنگ، بو و حس‌های مختلف بیان می‌کند و آنچه ما در هنر دینی ایران شاهد آن هستیم، غایت تجلی ارادت و ایمان است. در واقع این ارادت و ایمان موجب می‌شود آنچه هنرمندان خلق می‌کنند، برگرفته از غایت توانمندی خودشان باشد و بخواهند در تاریخ ماندگار شود.
وی افزود: حکومت‌ها، گروه‌ها و افراد گوناگون در دوره‌های مختلف، آثارشان در حرم مطهر رضوی برجای گذاشتند و این ارادت و ایمان نیز در غایت کیفیت آثار خلق شده آنان تجلی یافته است.
عزت‌اللهی‌نژاد تصریح کرد: امیدوارم پژوهشکده هنرهای سنتی با توجه به ظرفیت کارگاه‌های هنری تاریخی خود و فعالیت هنرمندان چیردست در این کارگاه‌ها بتواند در کنار مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی، از یک سو آثاری متناسب با دوره حاضر خلق کند و از سویی دیگر، به بازآفرینی هنرهای موجود در حرم مطهر از دوره‌های مختلف بپردازد.
در ادامه ضمن ارائه نمونه¬هایی از تولیدات مؤسسه در حوزه¬های گوناگون مقرر گردید که پیش¬نویس دو تفاهم¬نامه با مجموعه وزارت میراث فرهنگُی، گردشگری و صنایع دستی تنظیم و جهت ارائه در جلسه بعدی آماده گردد.