به همت مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی، انجمن «عصر داستان» با میزبانی از رضا امیرخانی نویسنده و منتقد ادبی مطرح کشور در نخستین جلسه خود در مشهد آغاز به کار کرد.
نخستین جلسه انجمن عصر داستان بعد از ظهر روز گذشته با حضور امیرمهدی حکیمی مدیرعامل مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی، حسین سعیدی مدیرعامل به نشر و جمعی از اهل هنر و ادب در مکتب هنر رضوان مشهد برگزار شد.
ضرورت راهاندازی انجمن داستان
در ابتدای این جلسه مدیرعامل مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی با اشاره به سابقه بیش از سه دهه فعالیت هنری این مؤسسه در رشتههای گوناگون اظهار کرد: رشتههای مختلف هنری همچون عکاسی به داستان گره خورده است، از این رو بسیار خوشحال هستم که انجمن داستان نیز با عنوان «عصر داستان» در این مؤسسه راهاندازی شد.
امیرمهدی حکیمی با اشاره به فاصله زیاد ایران با داستاننویسی روز دنیا باوجود پیشینه ادبی کشور گفت: این انجمن محفلی برای داستان خواندن، داستان فهمیدن و داستان نوشتن خواهد بود، به خصوص که برای نوشتن داستانهای رضوی هم ابتدا باید عناصر داستاننویسی را بشناسیم.
وی از نگار تشکری فرزند زندهیاد استاد سعید تشکری به عنوان مسئول انجمن عصر داستان نام برد و افزود: جلسات این انجمن به صورت هفتگی هر چهارشنبه بعدازظهر در مکتب هنر رضوان برپا خواهد شد و از حضور استادان و نویسندگان برجسته نیز به صورت میهمان ویژه استفاده خواهیم کرد.
لزوم توجه نویسندگان به دغدغههای امروزی مخاطبان
در ادامه جلسه رضا امیرخانی ضمن گرامیداشت یاد و خاطره استاد تشکری نویسنده برجسته مشهدی در فواید تشکیل انجمنهای داستانی اظهار کرد: روحیه جمعی موجود در جلسات داستاننویسی انرژی و هیجان نوشتن را در شرکتکنندگان این جلسات زنده میکند و انگیزه تلاش و فعالیت به اعضای آن میدهد.
وی با اشاره بر اینکه علوم بر دو نوع گزارهای و مهارتی تقسیم میشوند، گفت: هنرجویان در جلسات داستاننویسی، مهارت این هنر را فرا میگیرند، اما در این میان زمانی کارشان ارزشمند است که با نوشتن اثری غیرتکراری و متعلق به خود، مسیر جدیدی در عرصه داستان باز کنند یا به عبارتی دیگر مسیر نویسندگان پیش از خود را جلوتر ببرند.
امیرخانی پیدا کردن دغدغه امروزی مخاطبان را وظیفه نویسندگان دانست و افزود: نویسندگان باید در خلق اثر به دنبال پاسخ سؤالی باشند که حتی جوابش را خودشان نمیدانند و در حین نوشتن به این پاسخ برسند. همچنین خلاقیت در اثری ظهور میکند که نویسنده و مخاطب، هر دو با آن آشنا نباشند و تجربهای در موردش نداشته باشند.
وی تصریح کرد: تفاوت نویسندگان نیز براساس نوع نگاه آنها به پیرامون خودشان و پیدا کردن همین سؤالات شکل میگیرد. البته باید نیاز مخاطب و نسلی که برایش مینویسیم را هم بشناسیم.
اهمیت تحقیق و مطالعه در خلق اثر
این نویسنده مطرح کشور با اشاره به نکاتی درباره خلق برخی از آثارش همچون «ارمیا»، «من او» و «قیدار» بیان کرد: سبک نوشتن انتخابی نیست بلکه در حین تلاش و نوشتن شکل میگیرد. در این بین، کشف راوی اثر بسیار مهم است، اما این کشف نیز بیشتر با تمرین بدست میآید. اگر انتخاب راوی درست باشد، دست نویسنده باز خواهد بود. بدین منظور خلق داستان یا رمان خود را با راویهای مختلف امتحان کنید.
وی گفت: تحقیق و مطالعه برای نوشتن هر اثر ضروری است، اما این کار باید پیش از آغاز نوشتن انجام شود. در این بین، اگر تحقیقاتتان وابسته به جستوجو در اینترنت و کتابهای مرجعی همچون فرهنگ لغات عامیانه و فرهنگ لغات کوچه باشد، اثرتان مشابه دیگران خواهد شد.
امیرخانی افزود: در صورتی که باید تحقیقات را خودتان انجام دهید و نتایجش را از آن خود کنید. وقتی اصطلاحی را خودتان بسازید، ارزش دارد. البته این امر به معنای این نیست که در اینترنت جستوجو نکنید، چراکه آن هم ضروری است چون باید نتایج تحقیقات دیگران را دیده باشید تا بتوانید به دنبال موضوعات و مطالب جدید بگردید.
از سوژهیابی تا بازنویسی
وی در خصوص سوژهیابی نیز گفت: زندگی همه ما پر از ماجرا و اتفاق است، اما ما به آنها بیتوجه هستیم. ما باید این اتفاقات خاص که قابلیت سوژه داستان و رمان شدن است را پیدا کنیم.
امیرخانی در خصوص زمان بازنویسی آثار نیز بیان کرد: برخی از نویسندگان میگذارند از نوشتن متن اولیهشان مدتی بگذرد، سپس آن را بازنویسی میکنند. اما من بازنویسی متن را روزانه و در حین تکمیل متن انجام میدهم و وقتی نوشتن اثر به پایان رسید، دیگر آن را تغییر نمیدهم.
همچنین این نویسنده مطرح کشور معتقد است: بازنویسی متن اثر به نقاط قوت آن نمیافزاید، چون خلق در «آنِ» داستانی و زمان نوشتن اتفاق میافتد. البته این امر از ضعفها و کاستیهای اثر میکاهد.
بررسی جایگاه ادبیات داستانی ایران در بین کشورهای منطقه و بازگشت به هویت خویش در آثار خلق شده پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از دیگر نکاتی بود که امیرخانی در این محفل دوستانه با توجه به تجربیات خود در پاسخ به سؤالات حاضران به ویژه نسل جوان بیان کرد.
شایان ذکر است، در حال حاضر جلسات انجمن «عصر داستان» هر چهارشنبه از ساعت 16 تا 18 در مکتب هنر رضوان واقع در مشهد، خیابان کوهسنگی 17، پلاک 14 برگزار میشود و حضور در جلسات آن برای عموم علاقهمندان آزاد است.