«سلام ای جنگجویان دلاور نهنگانی به خاک و خون شناور/ سلام ‌ای صخره‌های صف کشیده به پیش تانک‌های کوه پیکر.../ شهادت برترین معراج عشق است گهی پروازی از جبریل برتر/ ولی اله اعظم با شماهاست ملائک در رکابش یار و یاور/ به خوزستان دفاع مرز اسلام نه خوزستان بگو صحرای محشر/ گلوی ملتت، شیپور جنگ است غریوش نعره الله اکبر.»
هنرمندان بسیاری همچون این شاعر بنام از ذوق هنری و خلاقیت ذاتی خود برای جاودان کردن فداکاری‌ها و حماسه‌های رزمندگان دوران هشت ساله جنگ تحمیلی ایران و عراق استفاده کردند. در این گزارش، منتخبی از فعالیت‌های هنری که به همت مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی به مناسبت هفته دفاع مقدس در دو سال اخیر انجام شده است را مرور می‌کنیم.

از شهر دلیران تا امید
واحد آوای رضوان وابسته به مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی با بهره‌گیری از سبک آکاپلا به‌عنوان شکلی از موسیقی یک یا چند نفره که در ساخت و اجرای آثار آن از ساز استفاده نمی‌شود، توانسته سرودهای خود را به مناسبت‌های مختلف ملی و مذهبی از جمله هفته دفاع مقدس و گرامی داشت یاد و خاطره شهدا تولید و در اقصی نقاط کشور اجرا کند که سرودهای آکاپلای «شهر دلیران»، «شهدای وحدت» و «فرزند خورشید (شهید محمود کاوه)» نمونه‌هایی از این آثار به شمار می‌رود. البته این واحد گاه در تولید سرودهای خود از ادوات موسیقی هم بهره برده است. به‌طور نمونه سرود «امید» با محوریت دفاع مقدس با همکاری گروه رزم ‌نوازان سپاه امام رضا(ع) با استفاده از سازهای بادی توسط واحد آوای رضوان تولید شده است. شعر این سرود را محمدجواد الهی ‌پور سروده و آهنگ آن را مجید صانعی ساخته است. همچنین تعدادی از این سرودها مثل «شهادت» در قالب نماهنگ یا تولیدات صوتی ضبط و منتشر شده است.

تلفیق ماه مهر و هفته دفاع مقدس
پرچم پرافتخار کشور در اهتزاز است و نوجوانان و جوانان بسیجی با سربندهای سبز و قرمز «عاشقان کربلا» و «حسین شهید» راهی میدان جنگ می‌شوند. در بین این تصویرها، نوای دل‌نشین نوجوان تک‌خوان گروه آوای رضوان به گوش می‌رسد؛ «ما دانش آموزان فرزند زهراییم یعنی که سرباز بی‌باک مولاییم/ در کار مشق و عشق همچون شهیدانیم در سنگر اسلام یاران ایرانیم...». دیدن این تصویرها و شنیدن زمزمه‌های نوجوانان گروه سرود آوای رضوان از دریچه نماهنگ «مهر، دفاع مقدس و محرم» قلب هر ایرانی وطن‌دوستی را به تپش می‌اندازد و او را با خود به‌روزهایی می‌برد که دانش آموزان قهرمانی چون شهید حسین فهمیده راهی خط مقدم شدند و تا آخرین خون خود از آب‌وخاک وطن دفاع کردند. شعر نماهنگ مهر، دفاع مقدس و محرم را جواد شیخ‌الاسلامی سروده و ملودی آن را مجید صانعی تنظیم کرده است. این اثر سال گذشته به مناسبت هم‌زمانی آغاز ماه مهر، هفته دفاع مقدس و ماه محرم در مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی تولید و از شبکه خراسان رضوی پخش شد.

شهادت؛ راهی بی‌پایان
«یک‌راهه که پایان نداره شهادت یک رود که از کربلا می شه جاری/ یک نور که روشنگر راه و چاهِ یک روزن به دنیای نور و رهایی...». سرود از شهادت حماسه‌آفرینان ایران زمین می‌گوید؛ از رزمنده‌ای که پایش در فاو روی مین می‌رود تا رزمنده‌ای که مدافع حرم می‌شود. در حالی که این ابیات را همراه با نوجوانان گروه تکرار می‌کنیم، در تصویرهای سیاه‌وسفید دوران جنگ تحمیلی غرق‌شده و راهی خط مقدم می‌شویم. نماهنگ «شهادت» با اجرای گروه نسیم رحمت (آوای رضوان) در مدت حدود چهار دقیقه به سفارش مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی ساخته‌شده است. شعر این اثر را محمدجواد الهی پور سروده و ملودی آن را مهدی شکارچی تنظیم کرده است.
علاقه‌مندان برای دیدن این نماهنگ‌ها می‌توانند به صفحات مجازی مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی از جمله صفحه اینستاگرام واحد آوای رضوان به نشانی @avaye.rezvan مراجعه کنند.

از تولید پویانمایی تا نمایشگاه عکس
مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی از هنرهای دیگری همچون پویانمایی هم در راستای بزرگداشت و حفظ ارزش‌های دوران دفاع مقدس استفاده کرده است چنان‌که پویانمایی «خط سرخ» به کارگردانی عباس عباسی وزین به سفارش این مؤسسه در مدت شش دقیقه ساخته و سال گذشته در هفته دفاع مقدس رونمایی شد. خط سرخ با تکنیک دو بعدی تولید شده و در آن نماهایی از وداع رزمندگان با خانواده‌هایشان، حضور رزمندگان اعزامی به جبهه در بارگاه ملکوتی امام رضا(ع)، رشادت‌های آنان در خط مقدم جنگ، تشییع پیکر شهدا در حرم مطهر رضوی و... قابل مشاهده است. همچنین شاعران فعال در انجمن ادبی رضوی و انجمن ادبی بانوان رضوی گوهرشاد این مؤسسه، گاه شعرهایی با محوریت دفاع مقدس در قالب‌های مختلف می‌سرایند چنانکه سال گذشته آثاری در شب شعر خط سرخ در معراج شهدای مشهد زمزمه شد.
عکاسی از دیگر هنرهایی است که در راستای ثبت رویدادهای دوران دفاع مقدس مورد توجه هنرمندان قرار گرفت. نگارخانه رضوان این مؤسسه در سال گذشته میزبان نمایشگاه عکسی از آثار منتخب ساسان مؤیدی از مجموعه عکاسان جنگ بود. افزون بر 30 تابلو عکس برگزیده سیاه و سفید در ابعاد مختلف با محوریت موضوعی دوران دفاع مقدس از این عکاس شناخته‌ شده حوزه مستند به‌ویژه جنگ در نگارخانه رضوان مشهد در معرض دید عموم گذاشته‌شده بود.