انجمنی از بزرگان شعر آیینی
انجمن های شعر بسیاری در گذر زمان در مشهد تأسیس شدند، اما خیلی از آن ها دیری نپایید که چراغشان خاموش و جلساتشان تعطیل شد. در این بین، انجمن ادبی رضوی از قدیمی ترین محافل ادبی این شهر مقدس به شمار می رود که همزمان با تأسیس مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی در سال 1369 جلسات منظم شعر آن در حرم مطهر امام رضا(ع) راه اندازی شد. قاسم شاهد مسئول انجمن ادبی رضوی این مؤسسه بیان می کند: «جلسات شعر انجمن ادبی رضوی ابتدا در موزه قرآن و مدتی در کتابخانه مرکزی حرم مطهر رضوی دایر می شد و سپس به اتاق 154 صحن جمهوری اسلامی منتقل شد به طوری که تا پیش از شیوع بیماری کرونا و تعطیلی موقت جلسات حضوری، شاعران آیینی هر دوشنبه از ساعت 17 تا 19 در این مکان دور هم جمع می شدند». پیش از این هم جمعی از شاعران آیینی به صورت خودجوش در محل دفن مرحوم عبدالجواد جودی شاعر و مرثیه سرای خراسانی در صحن آزادی حرم مطهر گرد هم می آمدند. او می افزاید: «شاعران جوان بسیاری از محضر استادان و شاعران پیشکسوت جلسات انجمن ادبی رضوی همچون احمد کمال پور(کمال)، ذبیح ‌الله صاحب ‌کار، قاسم سروی ‌ها و غلامرضا شکوهی که همچنان یادشان در ذهن ما زنده است، در ادوار گذشته کسب فیض کردند. این انجمن چند سالی است با حضور محمدجواد غفورزاده(شفق)؛ دبیر شورای شعر انجمن ادبی رضوی، سید رضا مؤید، محمد نیک، محمدعلی سالاری ثانی، دکتر هادی منوری، محمد کاظم کاظمی و محمدرضا سرسالاری زیر نظر مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی به صورت شورایی اداره می شود». در این میان، محمدجواد غفورزاده(شفق)؛ دبیر شورای شعر انجمن ادبی رضوی می گوید: «این انجمن تنها انجمن شعر کشور است که توفیق برگزاری جلسات خود را در جوار مضجع شریف حضرت رضا(ع) داشته است. بی تردید این امر اتفاق خوبی است که موجب تمایز حال و هوای برپایی جلسات آن نسبت به دیگر جلسات و محافل شعری شده است».

توجه به شعر بانوان و جوانان
در پرتوی تلاش بی وقفه انجمن ادبی رضوی مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی، انجمن های شعر رضوی در گوشه و کنار کشور تأسیس شده است و شاعران و دوستداران شعر آیینی، با هر زبان و لهجه ای خود را به ساحت نورانی بارگاه امام هشتم(ع) متصل می کنند. همچنین انجمن ادبی بانوان رضوی گوهرشاد به منظور حمایت از شعر بانوان در بعضی از استان ها از جمله در مشهد راه اندازی شده است. در حال حاضر بیش از 20 انجمن شعر رضوی ویژه برادران و 10 انجمن شعر بانوان رضوی گوهرشاد ویژه خواهران در اقصی نقاط کشور به ویژه در شهرهایی که آستان قدس رضوی دفاتر کانون خدمت رضوی دارد، فعالیت می کند. بسیاری از شاعران عضو این انجمن ها در قالب کانون های خادمیاری شعر و ادب رضوی در برنامه های مختلف همچون شب شعرهای ملی و مذهبی یا آیین شعرخوانی رسم دعبل و جلسات و کارگاه های تخصصی شعر آیینی حضور و مشارکت داشتند. شناسایی استعدادهای نوجوان و جوان شعر آیینی و پرورش و حمایت از آنان، یکی از اهداف مهم راه اندازی انجمن های ادبی رضوی در کشور بوده است. استاد شفق با تأکید بر اینکه با شاعران جوان بسیاری در ارتباط است، ادامه می دهد: «زبان و طبع شعری شاعران آیینی نسل جوان پیشرفت خوبی تا به امروز داشته است و فقط گاهی محتوای شعری آنان کیفیت لازم را ندارد. نسل کنونی باید با مطالعه بیشتر سطح اطلاعات آیینی خود را افزایش دهد البته نباید از ادبیات کهن هم فاصله بگیرد. بدین ترتیب شعرها از نظر محتوا غنی شده و همان طور که طبع روانی دارند، محتوای شعرشان هم قوت می یابد».

نشر آثار ماندگار
گردآوری شعرهای شاعران آیینی در قالب کتاب های مختلف، یکی دیگر از اقدامات انجمن ادبی رضوی مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی در حوزه شعر و ادب فارسی است. از جمله این آثار می توان به مجموعه شعر «باب هفتم بهشت؛ مجموعه اشعار کاظمی» و «شمیم بهشت(دفتر هفتم)؛ گزیده شعرهای انجمن ‌های شعر رضوی سراسر کشور در سال 1397» اشاره کرد که در دوازدهمین جشنواره بین المللی کتاب سال رضوی در سال جاری خوش درخشیدند. همچنین تیرماه امسال به همت این مؤسسه، سه دیوان «محرم خراسانی»، «آذر خراسانی» و «عبدالعلی نگارنده» از استادان بزرگ شعر خراسان و کتاب «چلچراغ هدایت» اثر استاد غفورزاده با حضور تعدادی محدود از شاعران و ذاکران اهل بیت(ع) و پخش برنامه در فضای مجازی رونمایی شد. این شاعر پیشکسوت شعر آیینی که تجربه مطالعات بسیار و حضور در جلسات متعدد شعری را در عمر پر برکت خود دارد، با اشاره به بعضی از آثارش از جمله «یاس یاسین»، «سلام بر حسین(ع)»، «خورشید کعبه» و...، می گوید: «تعدادی از کتاب های شعر خود در ادوار مختلف را به طور تخصصی و ویژه به یکی از ائمه اطهار(ع) اختصاص داده بودم. پس از این آثار هم شعرهایی داشتم که منتشر نشده بود و بعضی از آن ها هم با محوریت بعضی از ائمه اطهار(ع) در حد چاپ یک کتاب نبود. بنابراین تصمیم گرفتم تمامی این شعرها را در مجموعه ای دو جلدی تحت عنوان چلچراغ هدایت جمع آوری کنم که به همت مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی منتشر شد. در این کتاب شعرهای کوتاه و بلند در قالب های متنوع با محوریت چهارده معصوم(ع) به چاپ رسیده است».

شعرخوانی در بستر مجازی
با شیوع بیماری کرونا در کشور و عدم امکان برگزاری جلسات حضوری انجمن ‌های شعر رضوی در سراسر ایران از اواخر سال گذشته، انجمن ادبی رضوی از فعالیت خود دست نکشید و با بهره گیری از ظرفیت فضای مجازی توانست از اوایل اردیبهشت 1399 هر دوشنبه جلسه‌ شعری را با حضور محمدکاظم کاظمی به عنوان مجری کارشناس به صورت پخش زنده در بستر اینستاگرام برگزار کند. هر هفته تعدادی از استادان و شاعران مطرح استانی و کشوری در این جلسات مجازی شعرخوانی می کردند. همچنین به همت مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی و معاونت تبلیغات اسلامی این آستان مقدس، شرایط برگزاری آیین شعرخوانی «رسم دعبل» از حرم امام رضا(ع) همزمان با حلول ماه محرم تا شام شهادت امام سجاد(ع) در سال جاری برای دوستداران شعر آیینی در بستر فضای مجازی فراهم شد. شفق که به عنوان استاد جلسه در جلسات مجازی انجمن ‌های شعر رضوی سراسر کشور حضور به هم می رساند، می افزاید: «در دوران مقابله با بیماری کرونا، فضای مجازی فرصت ارتباط بیشتر بین شاعران و اعضای انجمن ادبی رضوی در مشهد و سایر انجمن های شعر رضوی کشور را فراهم کرد. این جلسات مجازی به ویژه آیین شعرخوانی مجازی رسم دعبل در ایام ابتدایی ماه محرم مورد استقبال بسیار مخاطبان قرار گرفت. تجربه خوبی بود و از آنجایی که استفاده از فضای مجازی محدود به زمان خاصی نمی شود، می توان از آن برای ارتباطات بیشتر بهره گرفت». در پایان این شاعر پیشکسوت مشهدی ما را مهمان غزلی با رنگ و بوی محرم می کند که در جلد دوم کتاب چلچراغ هدایت به چاپ رسیده است: «در سراپرده اشکم، حرمی پیدا شد... سرخی چشم نواز عَلَمی پیدا شد/ چشم هایم که به مهمانی باران می رفت... گوهری گم شده در هر قدمی پیدا شد/ روضه کرب و بلا را که شنید از جبریل... در دل آدم از آن روز، غمی پیدا شد/ این حبیب است که در یاری محبوبش گفت... دل به دریا بزن اکنون که یمی پیدا شد/ در شب حیرت و گمراهی و پیمان شکنی... نفس پاکتر از صبحدمی پیدا شد/ حُر که از لشگر ظلمت طرف نور آمد... مرد میدان بلا، هم قسمی پیدا شد/ تا که با جوهر خونش بنویسد لبیک... دستی افتاد به خاک و قلمی پیدا شد/ کمر شاه شهیدان که شکست از غم او... راستی در دل محراب خمی پیدا شد/ ساربان کاش از آن سوی نیفتد گذرش... برق انگشتر صاحب کرمی پیدا شد/ بس که از واقعه کرب و بلا دل ها سوخت... از دل مرثیه ها محتشمی پیدا شد«.