به گزارش روابط عمومی موسسه آفرینشهای هنری، محمدکاظم کاظمی در پنجمین
نشست «شاعر ماه» انجمن ادبی بانوان رضوی «گوهرشاد» مشهد که با حضور جمعی از بانوان
شاعر با محوریت بررسی آثار حکیم سنایی غزنوی در جوار حرم مطهر رضوی برگزار شد،
ابراز کرد: سنایی شاعری است که ساحات، چهرهها و جلوههای
گوناگون شعری دارد.
وی با اشاره به اینکه حکیم سنایی شاعر بزرگ قرن پنجم هجری است، افزود:
او شاعری پیشرو بوده است به طوری که میتوان 200 سال بعد، بخشهایی از شعرهایش را
در آثار مولانا شاعر قرن هفتم هجری مشاهده کرد. این امر زنده بودن شعر سنایی را
نیز نشان میدهد.
سخنران این نشست با بیان اینکه سنایی از شاعران اواخر دوره شعر مکتب خراسانی
بوده است، ادامه داد: سنایی با آنکه زاده غزنین بود، اما سالها در بلخ و سرخس
زیسته و در محضر عرفای سرخس تعلیم دیده است. چرا که خراسان در آن زمان مرکز عرفان
اسلامی بوده است.
کاظمی به زندگی سنایی در خانقاه و دربار اشاره و بیان کرد: آثار این
شاعر گرایشهای مدحی و همچنین عرفانی و معنوی دارد.
وی گفت: اگرچه برخی قصاید این شاعر به طور کامل به مدح «سلطان بهرام
شاه غزنوی» و سایر رجال آن دوره اختصاص دارد، اما بیشتر آنها در حوزه پند، معرفت و
حکمت سروده شده است. سنایی در مثنوی نیز به عرفان گرایش دارد. همچنین
غزلهای قَلندرانه او را نخستین غزلهای عرفانی شعر فارسی میدانند.
قصیدههایی سرشار از مفاهیم اخلاقی
این شاعر مقیم ایران درباره نقش سنایی غزنوی در تحول شعر فارسی تصریح
کرد: هیچ کدام از معارف و مفاهیمی که در شعرهای
سنایی به چشم میخورد در آثار شاعران پیش از او دیده نشده است. همچنین بسیاری از
شاعران از آثار او تأثیر گرفتهاند.
وی از عرفان به عنوان یکی از سرمایههای بزرگ شعر فارسی نام برد و
ادامه داد: سنایی اولین شاعری بود که عرفان را وارد شعر کرد. سپس عرفان به عشق نیز
وصل شد و شعرهای عارفانه و عاشقانه شکل گرفت. بزرگترین شاعران فارسی مانند مولانا،
سعدی و حافظ شعر عارفانه و عاشقانه را به کمال رساندند.
کاظمی گفت: مثنویسرایی در حوزه پند و حکمت از دیگر اثرات سنایی بر
شعر فارسی است که پیش از او وجود نداشته است. سنایی از عوالم معنوی، عرفان و معرفت
در مثنوی سخن گفته و جریان جدیدی در مثنوی ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه قصیدههای سنایی سرشار از مفاهیم اخلاقی و اجتماعی
است، افزود: قصیدههای هیچ کدام از شاعران حس و حال، شور، هیجان، جرأت، جسارت و کوبندگی
شعرهای سنایی را ندارد. همچنین شعر سنایی را وجود انتقادات اجتماعی، امروزی ساخته
است.
این شاعر اهل افغانستان با تأکید بر اینکه امروزه قصیده رواج کمتری به
ویژه در بین شاعران جوان کشور نسبت به غزل دارد، تصریح کرد: قصیده طبع صیقل نخوردهای
دارد و شکوه و ابهت شعر فارسی در آن حس میشود.
وی به قرینهسازی و متناقضنمایی در برخی شعرهای سنایی اشاره کرد و
افزود: این قرینهسازی نه تنها از نظر وزن بلکه از
نظر مضمون نیز مشابه است.
کاظمی با خوانش قصیدهای از سنایی با محوریت واقعه کربلا گفت: شاعران میتوانند
از شعرهای شاعران برجسته کهن برخی مضامین را برداشت کرده و آنها را در شعرهای خود
امروزی کنند.
وی به برگزاری چهار نشست شاعر ماه انجمن ادبی گوهرشاد مشهد با محوریت موضوعی
مولانا، سلمان هراتی، فردوسی و حسین منزوی نیز اشاره و اضافه کرد: در تلاش هستیم در این نشستهای ماهانه، به صورت یک ماه در میان به
معرفی و خوانش آثار یکی از شاعران کهن و معاصر کشور بپردازیم.
در این نشست ابیاتی از شعرهای سنایی با بهرهگیری از کتابهایی مانند
«در اقلیم روشنایی» و «تازیانههای سلوک» محمدرضا شفیعی کدکنی خوانده شد. سعیده کرمانی
شاعر جوان مشهدی نیز اجرای این برنامه را برعهده داشت.
|