در حاشیه برگزاری نخستین اردوی آموزشی خادمیاران سرود کشور که با حضور حدود 100 نفر از مربیان برگزیده سرود کشور در حال برگزاری است فرصتی دست داد تا با میلاد عمرانلو یکی از اساتید این دوره گفتگویی کوتاه و خواندنی در مورد سرود داشته باشیم .
میلاد عمرانلو، 40 ساله، کارشناس ارشد آهنگسازی از دانشگاه هنر تهران، رهبر کُر و ارکسترو مدرس موسیقی است .
وی در معرفی خود می گوید : تخصصی اصلی‌ام رهبری کر است و به تازگی در حوزه سرود وارد شدم. کر شکل خیلی پیشرفته شده‌تر سرود است یا بهتر است بگوییم سرود زیرشاخه‌ای از کارهای کرال است. حدود دو سال است با برگزاری کارگاه آموزشی و یا داوری، همکارانم در حوزه سرود را همراهی می‌کنم و نزدیک به 12 سال است در سبک آکاپلا کار می کنم.
سوال / آکاپلا یک سبک خاص است که آستان قدس رضوی روی آن دست گذاشته است و خیلی مشتاق است که سرودهای رضوی در این سبک تولید شود. به نظر شما آیا این سبک ظرفیت پیشرفت دارد؟
آکاپلا سبک و شیوه‌ای از موسیقی است که در آن ادوات موسیقی خواننده‌ها را همراهی نمی‌کند. برای اینکه بتوانیم خواننده‌هایی داشته باشیم که بتوانند موسیقی آکاپلا اجرا کنند باید نسلی را تربیت کنیم که از نظر گوش، نت‌خوانی و سرایش موسیقی و هم‌خوانی را فرا بگیرند. این شیوه، شیوه‌ای سخت است چون وقتی ساز در کنار شماست و می‌نوازد، از صدای آن کمک می‌گیرید و آن را می‌خوانید. احتمال اینکه ناکوکی پیش بیاید، هم بسیار کم است. اما در شیوه آکاپلا چون نقطه اتکای خوانندگان همدیگر می‌شود و صدای ساز ثابتی را نمی‌شنوند که بتوانند به آن اتکا کنند، بسیار لازم است تا گوش بسیار خوبی داشته باشند و از آن طرف بتوانند صداهای یکدیگر را خوب بشوند و هر خواننده هم خودش بصورت مستقل باید کمک کند تا کوک یک قطعه ماندگاری داشته باشد.
ناکوکی‌های فراوانی را می‌توانیم در موسیقی آکاپلا داشته باشیم اگر خواننده‌های ما آشنایی با این سبک نداشته باشند. به عبارتی به تربیت خواننده‌هایی با هوش موسیقایی و نت‌خوانی درست و تجربه کردن هم‌خوانی نیاز داریم . که این نکات ممکنه نخواهد شد مگر با گذراندن دوره‌های تخصصی البته استاد دوره هم باید تجربه کافی داشته باشد و بداند که چکاری می‌کند. امیدوارم بتوانم تجربیات چندین ساله خودم را به مربیان حاضر به خوبی انتقال دهم.
سوال / ویژگی‌های شاخص سرودهای رضوی چیست؟
نخستین چیزی که در یک اثر فاخر با کلام نیاز داریم، یک کلام درست است؛ کلامی که در کنار توجه به مفهوم و موضوع آن، باید به اینکه چگونه قرار است به موسیقی مبدل شود هم فکر کرد. البته این موسیقی می‌تواند هر سبکی باشد. بنابراین شعر معاصر، اولین نیاز تولید آثار فاخر است که متأسفانه در تعداد محدود کرالی که آهنگ‌سازهای ایرانی کار کردند بدلیل اینکه اشعار فارسی هجاهای مقطع دارند، امکان کشیده شدن و طولانی خوانده شدن را ندارند به نظرم شعر فارسی با موسیقی کرال نتوانسته ارتباط برقرار کند. اما در بخش سرود امکان تبدیل تقطیع‌ها به موسیقی آسان‌تر است. پس ابتدا، شعر مهم است و سپس اصیل بودن ملودی و مرتبط بودن آن با فرهنگ کشورمان اهمیت دارد. در دوره‌های آموزشی هم همیشه به هنرجویان تأکید می‌کنم دنبال فرهنگ و ملودی‌های ناشناخته شهرهای خودتان باشید. همچنین باید آهنگسازی با گروه همکاری کند که در کنار ملودی ساختن با کار هم‌خوانی هم آشنا باشد. اگر آهنگساز فقط تخصصش ساخت موسیقی برای ارکستر باشد نمی‌تواند برای موسیقی که با هم‌خوانی اتفاق می‌افتد، کار کند. چون تفاوت بسیاری با هم دارد.
سوال / سرودهای رضوی بر ایجاد نشاط معنوی در جامعه چقدر تاثیر گذار است ؟
در حال حاضر در جامعه، هجوم موسیقی پاپ داریم. تولید سرود رضوی در نشاط معنوی جامعه بی تأثیر نیست.
باید ابتدا بتوانیم حق انتخاب جدیدی برای مخاطبان امروز ایجاد کنیم. پس از شنیدن اثر ممکن است بتدریج نوع ذائقه شنیداری آنان تغییر کند. در طول تاریخ همیشه این اتفاق رخ داده است. اگر می‌خواهیم ذائقه شنیداری مردم تغییر کند، ابتدا باید اثار مناسب تولید کنیم. وقتی این آثار توسط مخاطبان انتخاب شود، پس ذائقه آنان در حال تغییر است. متأسفانه در کشورمان این فضای حق انتخاب برای مردم ایجاد نمی‌کند. زمان و تاریخ این موضوع را تعیین می‌کند. ممکن است اثری در حال حاضر به چشم نیاید، اما ممکن است 5 یا 15 سال دیگر ارزش آن مشخص شود. البته باید همیشه مسیری رو به جلو داشته باشیم.
سوال / سبک آکاپلا که آستان قدس رضوی از آن استفاده می کند ظرفیت آن را دارد که ذائقه مخاطبان امروز را تغییر دهد؟
براساس تجربه چندین ساله‌ام، معتقدم موسیقی آکاپلا برخلاف موسیقی سازی هیچ‌گونه حد و مرز سبکی را برای خودش قائل نیست. کارهای بسیاری توانستم به سبک آکاپلا بسازم. بطور مثال موسیقی فیلم «قندون جهیزیه» رسول ملاقلی‌پور به این سبک تولید شده است و شاید بسیاری از مخاطبان متوجه نشوند که ساز در آن فیلم وجود ندارد. اصوات فقط خوانده شدند.
سوال / ارزیابی شما از فعالیت های آوای رضوان و برگزاری اجراهای پاتوقی سرود چیست ؟
شناخت زیادی با فعالیت‌های آوای رضوان مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی ندارم، اما برگزاری این دوره آموزشی تخصصی برای مربیان سرود نشان‌دهنده این است که این مجموعه هدفش سازندگی و پیشرفت است. هر نهادی که چنین هدفی داشته باشد، قابل تقدیر و احترام است. امیدوارم چنین برنامه‌هایی با حضور دیگر استادان کشورمان ادامه یابد تا سطح کار این مربیان سرود بالاتر برود.
اما در مورد اجراهای خیابانی ، هر هنری بویژه موسیقی تا تو دل مردم نباشد، نمی‌تواند جایگاه مورد نظرش را بدست آورد.
من بعنوان یک آهنگساز، ممکن پنج هزار اثر تولید کنم و در رایانه شخصی خودم نگه دارم، این کار بدرد نمی‌خورد. اگر من کاری را تولید می‌کنم باید بتوانم آن را به مردم ارائه دهم و بهترین قاضی خود مردم هستند. هنرجویان باید از نظرات داوران سرود برای پیشرفت کار خود استفاده کنند، اما هدف آنان باید جذب مخاطبان مردمی باشد. اگر این موسیقی را به دل مردم نبریم نمی‌توانم توقع انتخاب آن را از مخاطبان امروز جامعه داشته باشیم. برای افزایش سطح آگاهی مردم و تغییر ذائقه آنان باید بیشتر این آثار تولیدی را به مردم نشان دهیم. ممکن است در هفته اول اجرا تعداد محدودی مخاطب جذب کنیم، اما بتدریج می‌توان این تعداد افزایش داد. البته باید اثری به مخاطب ارائه شود که پایه و اساس درست علمی داشته باشد، زیرا بخشی از این مخاطبان مردمی موسیقی را می‌شناسند و در ذهن خود آن را تجزیه و تحلیل می‌کنند. بنابراین هدف‌مان باید تمامی اقشار جامعه باشد نه تنها مخاطبان عام.
سوال / به عنوان سوال آخر پیشنهاد شما به فعالان این عرصه چیست ؟
فعالان در این عرصه همیشه باید به دنبال آموزش و کسب علم باشند و فراموش نکنند که یادگیری علم روز، محدودیت سنی ندارد. من که در آستانه چهل و یک سالگی هستم، همچنان به دنبال فراگیری از مدرسان خود هستم. به عنوان یک مدرس موسیقی باید مطالعه مستمر داشت و از منابع اطلاعاتی مختلف مثل اینترنت استفاده کرد. در کنار این مطالعات، باید بصورت عملی هم آموزش دید. بنابراین مدرسان امروز همیشه باید با مدرسان سطوح علمی بالاتر خود در ارتباط باشند تا دانش خود را بالا ببرند و بروز باشند. جویای علم باشند |