شامگاه پنجشنبه، هفتم اردیبهشت ماه بود که هشتمین
نمایشگاه پوستر مدرسان گرافیک مشهد با موضوع «کتاب و کتابخوانی» به همت انتشارات
آستان قدس رضوی(بهنشر)، موسسه آفرینشهای هنری آستان قدس و مشارکت جمعی از مدرسان
گرافیک مشهد، کار خود را در نگارخانه رضوان آغاز کرد.
برگزاری این نمایشگاه بهانهای بود تا بار دیگر گرافیست‌های شهر را گرد هم آورد و
این بار، آن‌ها با خلاقیت و هنر خود تلنگری به انسان‌های عصر شبکههای اجتماعی و
مجازی بزنند و بگویند حالا وقت آشتی با کتاب است. در حاشیه برگزاری این نمایشگاه
پای صحبت تعدادی از اساتید و مدرسان گرافیک مشهد نشستهایم تا از اثرگذاری هنر در
ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی سخن بگویند.
نقش هنر در انتقال پیام
وحیده مصدقیان یکی از اساتید گرافیک مشهد است که سابقه تدریسش در دانشگاه‌های هنری
و رشتههای گرافیک به 18 سال قبل میرسد. او درباره چگونگی شکل‌گیری این نمایشگاه
می‌گوید: «وقتی قرار است پیام مهمی مانند تلنگری برای آشتی با کتاب به جامعه منتقل
شود، گرافیک میتواند بخش زیادی از کار را بر عهده بگیرد. پوستر نیز یکی از
المان‌های هنری است که به دلیل توانایی در جذب مخاطب و انتقال پیام، میتواند نقش
به‌سزایی ایفا کند.
پوستر میتواند پیام تصویر و نوشتار را به صورت توأم داشته باشد و آن پیام را منتقل
کند. بنابراین با توجه به کاهش میزان مطالعه در میان مردم، مدرسان گرافیک مشهد
تصمیم گرفتند با برگزاری نمایشگاهی در جهت ترویج فرهنگ کتابخوانی گام بردارند و از
این پتانسیل هنری استفاده کنند».
این هنرمند ادامه میدهد: «در آثار به کار رفته در نمایشگاه، برخی از اساتید با
استفاده از پیام‌های تصویری و برخی دیگر با بهرهگیری از مشابهت‌های تصویری، سعی
در انتقال پیام و ترویج فرهنگ مطالعه دارند. بدون تردید تجمیع ایدهها و نظرات
مختلف، مخاطبان را تحت تأثیر قرار خواهد داد و چه بسا این امر تلنگری برای جوانانی
باشد که تا حدودی با کتاب قهر کردهاند».
این مدرس گرافیک معتقد است کمرنگ شدن جایگاه کتاب برای کشور ما که در حال توسعه
است، یک خطر محسوب می‌شود و می‌گوید: «باید به یاد داشته باشیم، آموزش یک مادر دارد
که آن مادر، کتاب است و با توجه به ضرورت آشتی با کتاب، برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی
در ترویج فرهنگ کتابخوانی موثر خواهد بود». مصدقیان این نکته را هم یادآور می‌شود
که قطعاً بدون پشتیبانی مجموعه آستان قدس رضوی، در مسیر برگزاری این نمایشگاه
مشکلاتی ایجاد می‌شد. این مجموعه همکاری خوبی با گروه مدرسین گرافیک داشته و بهتر
است این همکاری در سایر زمینه‌های فرهنگی نیز ادامه داشته باشد.
آمارهای سرانه مطالعه فاجعه است
محمدرضا عالمی از دیگر هنرمندانی است که 17 سال سابقه فعالیت حرفهای در حوزه
گرافیک دارد و از هشت سال پیش به صورت جدی گرافیک را تدریس می‌کند. او آمارهای
سرانه مطالعة کتاب و کتابخوانی را در کشور فاجعه میداند و خاطرنشان می‌کند: «سرانه
مطالعه در حالی در کشور ما پایین است که در کشورهای غربی که در زمینه فناوری‌های
دیجیتال پیشرفتهتر از کشور ما هستند، تیراژ کتابها و سرانه مطالعه بسیار بیشتر
است».
این گرافیست با بیان این که برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی میتواند تلنگری برای ذهن
بینندگان باشد تا به کتاب توجه بیشتری داشته باشند، میافزاید: «با توجه به توان
مالی و نرمافزاری مجموعه آستان قدس رضوی به عنوان قطب فرهنگی در مشهد و شرق کشور،
انتظار میرود این مجموعه از برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی حمایت کند. همچنین کتاب
نمایشگاه قرار است با حمایت بهنشر(انتشارات آستان قدس رضوی) منتشر شود که این امر
نیز قابل تقدیر است».
تلنگر به مخاطبان
امیر خالقی دیگر گرافیستی که سابقه تدریس او در این حوزه به هفت سال میرسد، در
گفتگو با آستاننیوز با اشاره به این که هدف از برگزاری نمایشگاه «پوستر هشت» کمک
به ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی بود، اظهار می‌کند: «نمایشگاه‌ها معمولاً دو
جنبه دارند و در آن‌ها علاوه بر آشنایی با فن گرافیک، پیام منتقل شده نیز مدنظر
است. قطعاً برگزاری این قبیل نمایشگاه‌ها در انتقال مفاهیم موردنظر برای توسعه
فرهنگ کتابخوانی موثر خواهد بود». وی با بیان این که در فضای کنونی که استفاده از
شبکههای اجتماعی افزایش چشمگیری دارد، برگزاری این قبیل نمایشگاه‌ها تلنگری به
مخاطبان است تا آن‌ها را به یاد کتاب بیندازد، خاطرنشان می‌کند: «نکته مهم این
نمایشگاه این است که اساتید گرافیک، آثار خود را در معرض قضاوت هنرجویان، دانشجویان
و سایر بازدیدکنندگان قرار میدهند».
این مدرس گرافیک ورود مجموعه آستان قدس رضوی به این حوزه و همکاری و حمایت آن را در
برگزاری این نمایشگاه، اقدام قابل تقدیری میداند و ابراز امیدواری می‌کند چنین
روندی تداوم داشته باشد.
تاثیر نمایشگاه در ترغیب مخاطب به کتابخوانی
مهدی اشراقی، مدیرگروه گرافیک دانشگاه فردوسی مشهد که از حدود 30 سال پیش در این
حوزه سابقه تدریس دارد، در خصوص برگزاری نمایشگاه "پوستر هشت" با موضوع کتاب و
کتابخوانی، این‌طور می‌گوید: «با توجه به این که شرکت‌کنندگان در این نمایشگاه
اساتید حوزه گرافیک و به تعبیری معلم هستند، این نمایشگاه در ترغیب مخاطبان به
کتابخوانی تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت».
وی این نکته را نیز یادآور می‌شود که برای تاثیرگذاری بیشتر، المان‌های مورد
استفاده در پوسترها باید المان‌های فرهنگی باشد و میافزاید: «همچنین قابل فهم بودن
پیام مدنظر برای مردم، نکته حائز اهمیت دیگری است که باید مورد توجه گرافیست‌ها
قرار گیرد».
مدیرگروه گرافیک دانشگاه فردوسی مشهد، اضافه می‌کند: «برگزاری این نمایشگاه را یکی
از بهترین اقدامات فرهنگی آستان قدس میدانم. زیرا از این طریق ارتباط این مجموعه
با دانشگاه و مراکز علمی برقرار شده است. این ارتباط میتواند نتایج مثبتی در زمینه
ترویج فرهنگ مطالعه داشته باشد. امیدواریم این ارتباط و برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی
در سال‌های آینده نیز ادامه داشته باشد».
ارسال 90 اثر به دبیرخانة نمایشگاه
مهدی محمدنژاد، سخنگوی گروه مدرسان گرافیک مشهد نیز با بیان این که 90 پوستر به
دبیرخانه نمایشگاه پوستر هشت ارسال شد، اظهار می‌کند: «به دلیل محدودیت فضا تنها
حدود 50 پوستر در معرض دید علاقهمندان قرار گرفت».
وی ادامه میدهد: «برای اساتید گرافیک مشهد داوری به شکل جشنوارهای نداشتیم. زیرا
شرکت‌کنندگان از اساتید گرافیک مشهد هستند و برگزاری این نمایشگاه فرصتی برای
اساتید بود تا آثار خود را در معرض قضاوت و داوری دانشجویان، هنردوستان و
بازدیدکنندگان قرار دهند. امیدواریم برگزاری این نمایشگاه انگیزهای برای حضور و
مشارکت سایر گرافیست‌های مشهد باشد».
محمدنژاد خاطرنشان می‌کند: «نکته مهم برگزاری نمایشگاه پوستر هشت این است که اساتید
شرکتکننده وارد گود شدهاند و آثار خود را در معرض قضاوت قرار دادهاند. همچنین
این اولین بار است که این تعداد از اساتید گرافیک مشهد با موضوع واحدی دور هم جمع
میشوند و امیدواریم برگزاری این نمایشگاه آغازی برای فعالیت‌های بعدی باشد».
نمایشگاه پوستر هشت تا چهاردهم اردیبهشت ماه صبح‌ها از ساعت 9 تا 12 و عصرها از
ساعت 17 تا 20 در محل نگارخانه رضوان واقع در خیابان کوهسنگی 17، شماره 16 پذیرای
علاقهمندان و هنردوستان خواهد بود.
گزارشگر: فاطمه رافع
|