نهال انجمن ادبی رضوی موسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی در 25 سال فعالیت آهسته آهسته قد کشید تا به امروز رسید که علاوه بر فضای ادبی شهر مشهد، سایهسار خود را در فضای شعر آیینی کشور بگستراند.
این دستاوردها در بازه زمانی طولانی و گذر سالها و در پی هفتههایی پربار به دست آمد. سال 94 نیز انجمن ادبی رضوی علاوه بر جلسات شعر هر دوشنبه با برنامههای جنبی دیگر، ریشههای خود را در عرصه شعر آیینی محکمتر ساخت تا با اندوختهای بیشتر به استقبال سال جدید برود.
با نگاهی به فعالیتهای انجمن ادبی رضوی در سال 94 با این انجمن بیش از پیش آشنا میشویم.
41 دوشنبه معطر
دوشنبههای حرم مطهر رضوی، رنگ و بوی دیگری دارد. با جلسات ثابت و هفتگی شعرخوانی اعضای انجمن ادبی رضوی که با حضور پیشکسوتان شعر آیینی و جوانترها، هر دوشنبه در اتاق 154 واقع در صحن جمهوری اسلامی برگزار میشود و لحظات خاطرهانگیزی را رقم میزند.
در نخستین دوشنبه سال 94 پس از تعطیلات نوروزی در 17 فروردین شاعران اهل بیت(ع) دور هم جمع شدند و 12 ماه بر پای عهدشان ماندند و هر هفته جلسات شعرخوانی را برگزار کردند که حاصل آن 41 جلسه آیینی در مدح و ثنای اهل بیت(ع) بود. آخرین جلسه این انجمن 24 اسفند، برگزار شد تا گوشهای از فعالیتهای انجمن در سال 94 با 41 جلسه پربار، فانوسی فروزان برای هدایت شعر آیینی کشور باشد.
زیر آسمان «ملکوت هشتم»
چندین سال است که همزمان با ایام دهه مبارک کرامت، انجمن ادبی رضوی به استقبال این ایام شادی و سرور میرود؛ با برپایی مراسم شب شعر در مشهد و سایر شهرها که «ملکوت هشتم» نام دارد. سال 94 نیز شبهای شعر «ملکوت هشتم» در دهه کرامت به همت انجمن ادبی رضوی وابسته به موسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی و مسئولان هر شهر، شاعران آیینی را گرد هم جمع کرد. نخستین سلسله از این شبهای شعر، همزمان با ولادت حضرت فاطمه معصومه(س) در قم برگزار شد.
این جلسه روز 25 مرداد ماه در شبستان امام خمینی(ره) قم در حرم حضرت معصومه(ع) تشکیل گردید. شهر تبریز دومین میزبان شبهای شعر «ملکوت هشتم» در 28 مرداد بود. 31 مرداد سومین نشست «ملکوت هشتم» در سالن همایش های میقاتالرضا(ع) برگزار شد.
چهارمین شب شعر به مشهد رسید و ابتدا در صحن جامع رضوی در جوار حضرت ثامنالائمه(ع) و سپس در تالار نور، با حضور شاعران دلداده اهل بیت برپا شد. سرانجام سلسله شبهای شعری «ملکوت هشتم» در تالار همایشهای اداره کل کتابخانههای عمومی و مرکز اسناد استان فارس در شیراز به کار خود پایان داد.
در این جلسه 8 پیشکسوت شعر آیینی در مدح احمدبن موسی(ع) و حضرت رضا(ع) اشعاری خواندند و در پایان از شاعران برگزیده شعر آیینی استان فارس تجلیل شد. در پی سلسله شبهای شعر «ملکوت هشتم» و در راستای حمایت از شاعران آیینی استان فارس و تبادل تجارب ادبی و بهره بردن از آثار آیینی شاعران شیراز و مشهد، انجمن ادبی رضوی میزبان شاعران استان فارس شد تا هر هفته در جلسات دوشنبه، دو شاعر آیینی به محفل انجمن ادبی راه یابند.
در شب عزای خورشید
همزمان با ایام سوگواری حضرت رضا(ع) در مجتمع امام خمینی(ره) سومین شب شعر«در عزای خورشید» برگزار شد. شاعران آیینی در 18 آذر ماه گرد یکدیگر جمع شدند تا در این شب نورانی با اشعار ناب و مخلصانه و با به تصویر کشیدن مظلومیت معصومین عزاداری کنند. در این مجلس، شاعران با خوانش اشعاری ب موضوع رحلت رسول اکرم(ص) و شهادت کریم اهل بیت امام حسن مجتبی(ع) و امام رضا(ع)، به سوگواری و عزاداری پرداختند.
شبهای عطرآگین شعر آیینی
انجمن ادبی رضوی سال 94 در دیگر مناسبتهای آیینی برنامههای مختلف نیز حضور یافت و با برگزاری شبهای شعر، به شعر آیینی کشور رونق بخشید. اوایل سال 94 در همایش «سیمای حضرت محمد(ص) در هنر» در دانشگاه زاهدان شرکت کرد تا شاعران برجسته آیینی انجمن، همایش را با اشعار خود عطرآگین کنند.
در ادامه برنامه، نعتخوانی خاتمالمرسلین برگزار شد. انجمن ادبی رضوی با حضور در این همایش، از برگزاری شب شعر مشهد نیز غافل نماند و همزمان با ولادت خاتمالانبیا شب شعر «طلوع بعثت» را در مجتمع امام خمینی(ره) برگزار کرد. شب شعر «ماه مجلس» به مناسبت هفتاد و هشتمین سالگرد شهادت آیتالله سیدحسن مدرس(ره) و فرا رسیدن ایام اربعین حضرت اباعبدالله الحسین(ع) نیز سال 94 در کاشمر برگزار شد تا اشعار پیشکسوتان انجمن به این مجلس شعرخوانی حال و هوایی دیگر ببخشد.
نخستین کنگره شعر اهل بیت(ع)
از دیگر برنامههای شعر آیینی که انجمن ادبی رضوی در آن مشارکت داشت، برگزاری نخستین کنگره شعر اهل بیت(ع) بود که جلوهای از وحدت و همبستگی اسلامی را به نمایش گذاشت. همزمان با دهه فاطمیه نخستین کنگره شعر اهل بیت به همت اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مشارکت انجمن ادبی رضوی برگزار گردید.
این کنگره با موضوعات قرآن و اهل بیت، جایگاه اهل بیت از نظر مذاهب اسلامی، محبت، شفاعت و توسل به اهل بیت، توصیف جایگاه و شخصیت پیامبر گرامی اسلام و اهل بیت آن حضرت، اندیشه و سیره اهل بیت در نهاد خانواده، اقتصاد، فرهنگ و سیاست با حضور جمعی از شاعران اهل تسنن و شیعه در 16 اسفند برگزار شد.
نشستهای تخصصی آیینی
سال 94 نیز مانند سالهای قبل برای انجمن ادبی رضوی، سالی پر رونق از جهت برگزاری نشستهای تخصصی در حوزه ادبیات و شعر آیینی بود. نشست تخصصی «پاسداشت زبان فارسی در شعر آیینی» با حضور جمعی از پیشکسوتان شعر آیینی، اعضای انجمن ادبی رضوی و اعضای انجمنهای ادبی سطح مشهد و حضور رضا افضلی استاد دانشگاه، پژوهشگر، شاعر و منتقد ادبی یکی از این جلسات بود که با استقبال شاعران آیینی روبهرو شد. «اخلاص در شعر آیینی» با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین راشد یزدی و با حضور پیشکسوتان شعر آیینی و اعضای جلسه شعر انجمن ادبی رضوی، نشست دیگری بود که به حاضرین جلسه، اطلاعات گرانمایهای ارائه داد. نشست تخصصی با موضوع نقد و بررسی شعر فاطمی با حضور سید عبدالله حسینی محقق و پژوهشگر آخرین جلسه تخصصی انجمن در سال 94 بود که در طی آن، به نقد و تحلیل این سبک شعر و لزوم هوشیاری شاعران اشعار فاطمی پرداخته شد.
کارگاه داستان نویسی با محوریت امام رضا(ع)
انجمن ادبی رضوی در کنار داشتن نگاهی عمیق به شعر آیینی، جهت تقویت پرورش و رشد داستاننویسان جوان شهر مشهد در سال 94 گامی بلند برداشت. این انجمن، کارگاهی تخصصی با موضوع داستاننویسی با حضور مدرسان برجسته و شناخته شده در این عرصه برپا کرد. کارگاهی که در آن عبدالعلی خدایی، آرش صادقبیگی و محمد طلوعی سه نویسنده مطرح کشور در جمع علاقهمندان حضور پیدا کردند تا به تکنیکهای داستاننویسی و مباحثی در مورد خلق آثار داستانی با محوریت امام رضا(ع) بپردازند.
گوهرهای مکتوب
یکی از مهمترین فعالیتهای انجمن ادبی رضوی، چاپ آثار نفیس و ارزشمند در نثر و نظم است. در سال پربرکت 94 دو کتاب نظم با عنوان«نیایشنامه» و «شمیم 4» توسط موسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی رونمایی شد که حاصل تلاش واحد انجمن ادبی رضوی بود. نیایشنامه، مناجاتهایی منظوم از 49 شاعر از سنایی غزنوی تا صغیر اصفهانی بود که به کوشش سعید بیابانکی و قربان ولیئی گردآوری شده است.
اثر دیگر دفتر چهارم شمیم بهشت، منتخبی از سرودههای اعضای جلسه شعر انجمن ادبی رضوی و پیشکسوتان شعر آیینی خراسان در سال 1393 بود که با موضوع شعر ولایی و به ویژه رضوی به زیور طبع آراسته گردید.
در بخش تالیفات نثر نیز دو اثر فاخر یکی رمان «غریب قریب» و دیگری «از پشت پنجره 3» به چاپ رسید. رمان «غریب قریب» به قلم سعید تشکری در دو جلد که روایتی از تاریخچه آستان قدس رضوی از زمان شهادت حضرت رضا(ع) تا حمله مغول ارائه میدهد. این رمان اثر برگزیده هشتمین کتاب سال رضوی شد. همچنین «از پشت پنجره 3» مجموعهای از نمایشنامههای کودک و نوجوان رضوی است که به دست گروهی از نویسندگان جمعآوری شده است. |