
در حال بارگذاری صفحه...
در حال بارگذاری صفحه...
ویژه برنامه «نقش نفس» از سوی موسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی با محوریت پرداختن به شاخصهها و انواع مختلف هنر در حرم رضوی تهیه شده و همزمان با دهه کرامت رضوی هر شب ساعت 20:30 از شبکه چهار سیما پخش میشود.
نخستین قسمت از این برنامه میزبان حضور محمدجواد استادی، پژوهشگر مطالعات فرهنگی و مدیر کلان پروژه مکتب هنر رضوی بود.
ایرانِ امام رضا(ع)
محمد جواد استادی در ابتدای سخن با اشاره به شعار «ایران امامرضا(ع)»، گفت: هویت ایران و آنچیزی که امروز به عنوان ایران و ایرانی داریم به نوعی وابسته به وجود مقدس حضرت رضا(ع) است که در ابعاد مختلف از جمله هنر نمود عینی دارد.
وی با اشاره به وجود مضجع شریف امام رضا(ع) در ایران و تاثیر آن بر هنر افزود: هنر در سرزمین ما ایران بسیار ریشه داشته ولی از زمان شهادت حضرت رضا(ع) و وجود پربرکت مضجع شریف ایشان در مشهد هنر علی رغم برخورداری از قدمت و سابقه با حوزه رضوی پیوند یافت و دچار تحولات بنیادین شد که امروزه از این تحولات تحت عنوان «مکتب هنر رضوی» یاد میکنیم.
هنر، زبانی برای بیان قدسیت
مشاور مدیر عامل موسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی، با اشاره به نسبت دین و هنر با یکدیگر و جایگاه هنر در انتقال معنا اظهار کرد: همه انسانهایی که در طول اعصار گذشته نگاه توحیدی به زندگی داشتند به طور طبیعی از دین به عنوان سپهری برای معنا بخشی به زندگی با زبان و ابزار خاص خود بهره جستهاند.
وی افزود: براساس نظر پژوهشگران فعال در حوزه دینی، مهمترین بیان برای انتقال معنا، زبان هنر است هنر یک صورت بندی زیباییشناختانه از معنا را منتقل میکند و این امر نشان دهنده جایگاه والای هنر در زندگی افراد است. فرمایش حضرت رضا «اگر مردم زیبایی سخن ما را بفهمند قطعا از ما تبعیت میکنند» گواهی بر این امر است.
کارکرد هنر در دین
استادی با تاکید بر اینکه جایگاه هنر امروز، مرهون تعامل بین فضای دین و هنر است، به نمونههای از کارکرد هنر در دین اشاره کرد و افزود: در اعصار و نگرههای دینی مختلف به طور شایسته از بیان هنر برای انتقال معارف مورد نظر خود استفاده کردهاند. به طور مثال دین مسیحیت به عنوان یک نگره دینی به هنر توجه خاصی داشته است و برای اشاعه مبانی دین از دو هنر موسیقی و نقاشی بهره گرفته است و بدین وسیله توانسته با اقشار مختلف جامعه و عموم ارتباط برقرار کند.
وی تصریح کرد: بعد از شهادت حضرت رضا(ع)، هنرمندان تلاش کردند در دورههای مختلف تاریخی با زبان هنر و ابزارهای هنری، ارادت، ایمان و باور خود را به ساحت قدسی حضرت رضا(ع) به نمایش بگذارند، از اینرو آفرینش آثار متنوع هنری پیرامون مضجع شریف حضرت آغاز شد که به نوعی تداعی کننده دین والای اسلامی و آموزههایی بود که از معارف حضرت رضا(ع) به دست آمده است.
مشاور مدیر عامل آستان قدس رضوی افزود: این آثار یک ویژگی بسیار مهم دارند برخلاف بسیاری از آثار در برخی از شاخههای هنری، با عموم مردم ارتباط برقرارکرده و عمدتا کاربردی بودهاند و در کنار برخورداری از جنبه تزیین و زیباشناخته، معنا را منتقل میکردند.
وی در ادامه به آفرینش آثار هنری در کشور بعد از شهادت حضرت رضا(ع) ودفن ایشان در مشهد اشاره کرد و افزود: ما امروز شاهد هستیم بعد از 800سال از شهادت حضرت رضا(ع) ،یک مجموعه بسیارگسترده از آثار هنری شکل گرفته که همگی تداعی کننده معنا هستند که مقام معظم رهبری از آن به عنوان گنجینه عظیم هنری یاد کردهاند.
ویژگی منحصر به فرد آثار هنری رضوی
مدیرکلان پروژه مکتب هنر رضوی با اشاره به ویژگیهای منحصر به فرد مجموعه آثار هنری شکل گرفته در حرم مطهر رضوی، استمرار خلق آثار هنری در دورههای مختلف تاریخی از شهادت حضرت تا به امروز و تا زمانی که همه ما ارادت به حضرت داریم را از مهمترین ویژگی هنر رضوی برشمرد.
تنوع آثار هنری در حرم رضوی
استادی، تنوع هنرهای موجود در حرم رضوی را از دیگر ویژگیشاخص هنری رضوی عنوان کرد و افزود: در حرم رضوی اثر تک هنر نداریم، همه هنرها از تجسمی تا هنر موسیقی(نقارهخانه) گرفته تا انواع دیگر هنرها در حرم رضوی وجود دارد . این تکثر و تنوع آثار هنری حرم رضوی در هیچ جای دنیا نظیر ندارد.
استادی، ارائه آثار هنری جهان شمول و امکان برقراری ارتباط با طیفهای مختلف مردم، امکان ارتباط عاطفی وحسی با مردم را از دیگر ویژگیهای آثار هنر رضوی برشمرد و بر اهمیت بازخوانی این آثار در قالب مکتب هنر رضوی و دستیابی به کلان الگو در دوران معاصر برای تولید آثار هنری تاکید کرد.
مدیر کلان پروژه مکتب هنر رضوی از توجه به عرصههای نوین هنری ازجمله انیمیشن، نمایش، سینما و گرافیک در حوزه تولید آثار هنری رضوی سخن گفت و خاطر نشان کرد: مکتب هنر رضوی در تلاش برای دستیابی به یک الگوی فراوری مفاهیم بلند معرفت رضوی و دینی به فرمهای محسوس هنری است تا تودههای مردم با این هنرها ارتباط برقرار و با جهان و روح خود این معنا را دریافت کنند. این مکتب تلاش میکند ایران ، ایران امام رضایی باشد و هنر ما هنر امام رضایی شود.
یادآور میشود ویژه برنامه «نقش نفس» از 9 اردیبهشتماه آغاز شده و تا سالروز میلاد حضرت رضا(ع) در شبکه چهار سیما میزبان حضور شخصیتهای برجسته دانشگاهی کشور در حوزه هنر خواهد بود.