در حال بارگذاری صفحه...
در حال بارگذاری صفحه...
به مناسبت دهه کرامت و به همت مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی، نگارخانه رضوان مشهد، در کارگاه آموزشی خوشنویسی، میزبان خوشنویسان برجسته و علاقه‌مندان حوزه خطاطی، بود.
در این کارگاه خوشنویسی، استادان قاسم توکلی راد، علی‌اکبر رضوانی، سعید خادمی و سید جلال رضوی، پیرامون خط نستعلیق، شکسته‌نستعلیق، سواد و بیاض و سیاه‌مشق، به ارائه مطالب آموزشی، پرداختند.
لزوم آموزش هنر مقدس خوشنویسی در جامعه
استاد علی‌اکبر رضوانی؛ کاتب خراسانی قرآن کریم و مدرس انجمن خوشنویسان، در نگارخانه رضوان از هنر خوشنویسی به‌عنوان هنر مقدسی یاد می‌کند که در انتقال معنا و مفهوم به جامعه تأثیرگذار بوده است و هر آنچه از گذشته به نسل آینده از منظر مفهومی منتقل شده، توسط خط و خوشنویسی، بوده است.
وی، ادامه داد: آموزش هنر خوشنویسی به جامعه یکی از نیازهای جامعه است و در قالب برگزاری کارگاه‌های آموزشی می‌توان این هنر را به جمعی از علاقه‌مندان آموزش داد و زمینه روشنفکری، روش‌گرایی و تبادل نظر را در بین خوشنویسان برتر و علاقه‌مندان، فراهم کرد.
صفای درونی، یکی از الزامات موفقیت در هنر خوشنویسی
قاسم توکلی راد، هنرمند خوشنویس که بیش از 40 کتیبه در حرم مطهر رضوی، همچنین بیوگرافی ضریح مطهر بر روی درب ورودی ضریح را انجام داده است، در این کارگاه آموزشی، داشتن صفای درون را یکی از الزامات موفقیت در هنر خوشنویسی ،عنوان کرد .
او در ادامه شعری از "سلطانعلی مشهدی "درباره هنر قدسی خوشنویسی و ممارست‌کردن بر آن خط را، خواند:
داند آنکس که آشنای دلست
که صفای خط از صفای دلست
خط نوشتن شعار پاکان است
هرزه گشتن نه کار پاکان است
گوشهٔ انزوا نشیمن کن
یاد بگیر این سخن ز پیر کهن
این خوشنویس در ادامه گفت: باید صفای دل، سرلوحه تفکر و عملکرد خوشنویس باشد، اگر هنرمند این امر را رعایت نکن،د به سر منزل مقصود، نمی‌رسد.
وی افزود: پاکی طینت با خوشدلی برای خط، لازمه ابدی است و هنرمند می‌تواند با ممارست و نوشتن خط و صفای دل، در خوشنویسی به موفقیت برسد.
او که کتابت 250 قطعه چلیپا در کتاب "شکوفه های وحی" و کتابت ترجمه زیارات امین الله و عاشورا را در کارنامه هنری خود دارد. شعری از"میرعلی هروی" درباره اهمیت اسباب کتابت را نیز خواند:
چند در وادی خط صرف کنی نقد حیات
بشنو از من سخنی و بنشین فارغ‌بال
پنج چیز است که تا جمع نگردد با هم
هست خطاط شدن نزد خردمند محال
دقت طبع و وقوفی زخط و خوبی دست
طاقت محنت و اسباب کتابت به کمال
گر از این پنج یکی راست قصوری حاصل
ندهد فایده گر سعی نمایی صدسال
او ادامه داد: در هنر خوشنویسی باید اسباب کتابت به کمال باشد از قلم، دوات، لیقه گرفته تا ظرف دوات، چاقوی قلم تراشی، قطع زن، زیر دستی و... باید بهترین نوع باشند و هر کدام قصور داشته باشد، تلاش‌های هنرمند بی‌نتیجه می‌شود.
در کنار این موارد، خوشنویس باید به شکل‌های طلایی مفردات اعم از حروف و کلمات با راهنمایی استادان و پیش‌کسوتان توجه کند، بدون توجه به این مسائل در حوزه نظری و قلمی، خوشنویس به کمال نمی‌رسد.
سیاه‌مشق؛ پرطرف‌دارترین رشته خوشنویسی اصیل در ایران
سید جلال رضوی، از مدرسان انجمن خوشنویسان مشهد نیز گفت: سیاه‌مشق یکی از پرطرف‌دارترین رشته‌های خوشنویسی اصیل در ایران است که با نوشتن تعدادی حروف و کلمات به‌صورت جملات تکراری و متقاطع، خلق می‌شود.
در خوشنویسی سیاه‌مشق، هنرمند سعی می‌کند از فضای موجود بیشترین استفاده را داشته باشد، بنابراین کمتر برای انتقال مفهوم شعر و نگارش خود به بیننده، تلاش می‌کند.
او سیاه‌مشق را، یک عرصه جدید نوظهور در هنر خوشنویسی عنوان کرد که در نزدیک به دودهه پیش، مطرح شده است.
وی، ادامه داد: در حاضر سیاه‌مشق جزء امتحانات انجمن خوشنویسان قرار گرفته و تبدیل به رشته‌ای شده است که نیاز است در کلاس‌های آموزشی تدریس و در مورد آن، تحقیق و مطالعه شود.
او، اظهار کرد: دوره قاجار یکی از دوران تأثیرگذار بر خوشنویسی به‌ویژه سیاه‌مشق نویسی است.
در این دوره، بازنگری اساسی در سیاه‌مشق نویسی اتفاق افتاده است.
تأکید بر ترکیب‌بندی و زیبایی‌شناسی، از ویژگی‌های مهم این دوره است.
دو خوشنویس مطرح دوره ناصری، میرحسین خوشنویس باشی و میرزا غلامرضا اصفهانی نیز، با این متن تجربیات مختلفی، در زمینه سیاه‌مشق نویسی، داشته‌اند.
کتاب «صراط المسطور» رساله‌ای منظوم در آموزش خوشنویسی
سعید خادمی، عضو انجمن خوشنویسان مشهد نیز در این کارگاه آموزشی گفت: کتاب «صراط المسطور» رساله منظوم سلطانعلی مشهدی است که در چهار قرن پیش نوشته شده و اولین و معتبرترین رساله‌ای است که بعد از 400 سال هنوز اعتبار خود را حفظ کرده و در دنیا، نظیری ندارد.
به گفته این خوشنویس مشهدی، ابیات آغازین این رساله، مقدماتی درباره خوشنویسی است و از بیت ۷۹ به بعد، به آموزش خط، پرداخته است.
وی، خاطرنشان کرد: در این منظومه کوتاه، بخش عمده‌ای از اصول و قواعد خوشنویسی، به‌صورت فشرده آموزش‌داده‌شده و به همین دلیل از زمان تألیف، مورد توجه بسیاری از خوشنویسان و نویسندگان آثار آموزش خوشنویسی قرار گرفته است و می‌توان آن را یکی از مهم‌ترین آثار منظوم فارسی در آموزش خوشنویسی، دانست.
وی، ادامه داد: متأسفانه جایگاه سلطانعلی مشهدی در جایگاه خط نستعلیق به‌خوبی شناخته نشده و برخی از میرعماد به‌عنوان هنرمند سرآمد خط نستعلیق یاد می‌کنند درحالی‌که بارها میرعماد گفته است که در هنر خوشنویسی، از او الهام‌گرفته است.
خادمی، یادآور شد: مدفن سلطانعلی مشهدی در حرم مطهر رضوی است که متأسفانه مکان آن مشخص نیست، اگر روزی مکان دفن او در حرم مشخص شود، زیارتگاه خوشنویسان و اهل هنر خواهد شد.
