مراسم افتتاحيه نمايشگاه «سرعشق» و سخنراني استاد اميرخاني در نگارخانه رضوان مشهد

 مراسم افتتاحيه نمايشگاه «سرعشق» و سخنراني استاد اميرخاني در نگارخانه رضوان مشهد

    مدیرعامل موسسه آفرینش‏های هنری آستان قدس رضوی در پیشانی این نشست، ضمن خوشامدگویی به حاضران و با احترام به خوشنویسان گذشته کشور گفت: موسسه آفرینش‏های هنری آستان قدس رضوی، موسسه‏ای‎ است که با رسالت توجه به هنر موجود در حرم مطهر و دارایی‏های هنری آستان‏قدس رضوی شکل گرفت و در سال‏های گذشته هم اقدامات زیادی در زمینه هنر قدسی و رضوی انجام شد اما در سال جاری، اتفاقات مبارکی درخصوص این هنرها افتاده است. 

 محمد ضرابی ادامه داد: دوسالانه تذهیب‏های قرآنی که سال گذشته دومین دوره آن و سال آینده سومین دوره‏اش برگزار خواهد شد، امروزه جایگاه ویژه‏ای در عرصه تذهیب‏های ایرانی دارد. استقبال پرشور هنرمندان سبب شد تا در سال آینده یک کار پژوهشی را در مورد مکتب هنر تیموری که سال‏هاست مورد غفلت واقع شده، آغاز کنیم.
وی با تاکید بر اینکه حرم مطهر رضوي گنجینه‏ای از هنرهای ایرانی است، افزود: از این‏رو سال آینده برآنیم کامل‏ترین نشستی را که تاکنون در زمینه هنرهای رضوي به‌کار رفته، در مشهد برگزار کنیم. در بحث خوشنویسی هم با توجه به جمعیتی که من امروز می‏بینم و به‏نظرم انقلابی در عرصه هنر به‌شمار مي‌رود، موسسه آفرینش‏ها آمادگی دارد که از وجود اساتید بزرگی مثل استاد امیرخانی در فرصت‏های نزدیک‌تری استفاده کند. از نظر ما این شرایط مهیاست که مشهد میزبان اساتید بزرگ باشد.
معرفی برگزیدگان مسابقه خوشنويسي «مکتب+خانه» که در ایام دهه کرامت برپا شده بود، بخش دیگر این مراسم بود که طبق نظر هیئت‌داوران این مسابقه(محمدعلی فراستی، کاظم خراسانی، هادی ذوالریاستین، محسن عبادی و محسن توسلی)، از میان 66هنرمند حاضر، از 7برگزیده این مسابقه تقدیر به‏عمل آمد.براین اساس مصطفی سلیمی، احمد خان‏بابایی، محمد نخعی، حسن طالبی و مهدی سلیمانی برگزیدگان اول تا پنجم در سطح هنرجويان و علی طوسی‏ثانی و طاهر نبی‏زاده برگزيدگان بخش اساتید معرفي، تجلیل و تقدیر شدند. محمدحسین کامیابی، عباس آگهی و ابوالفضل حامدی نیز از تقدیرشدگان این مسابقه بودند.
در ادامه مراسم، نوبت به رونمایی دو کتاب تازه منتشر شده در موسسه آفرینش‏های هنری آستان قدس رضوی رسید. کتاب «تذهیب‏های قرآنی» که به معرفی آثار دومین دوسالانه جشنواره تذهيب‌هاي قرآني می‏پردازد و کتاب «ادعیه ایام هفته» به خط محمدشفیع تبریزی كه با خط نسخ و در سال1226 کتابت شده است، در این قسمت با حضور استاد امیرخانی و استاد‌فلاح رونمایی شدند.
نمایشگاه «سر عشق» با حضور و سخنرانی استاد ارشد خوشنویسی ایران، غلامحسین امیرخانی و استاد مهدی فلاح، عصر شنبه با حضور جمع کثیری از علاقه‌مندان به خوشنویسی در نگارخانه رضوان افتتاح شد. 
 
استاد امیرخانی در ابتداي صحبت خود با تشکر از استقبال و حضور هنرمندان و علاقه‌مندان خوشنویسی در آيین گشایش اين نمایشگاه گفت: مقوله هنر آن‌طور که ارزش و اعتبار دارد در کشور ما جدی گرفته نمی‏شود. از لحاظ آن مدیریتی که همه بضاعت هنر و خواست و عشق مردم را پاسخگو باشد، شاید گوشه‏ای از این خواست را پاسخ بدهد اما اگر بخواهیم هنر به آن معنای بسیار عمیق و پرورش‏دهنده خود در جامعه ریشه پیدا کند و در شخصیت ما حضور يابد و کمک کند به اینکه تلطیف قلوب صورت بگیرد، باید مناسباتمان انسانی‏تر باشد.
این خوشنویس برجسته با تاکید براینکه وقت به‌هیچ‏عنوان در اختیار ما نیست، تصریح کرد: از آنجا كه نمی‏توانیم وقت را وسعت بدهیم، پس چگونه باید با خودمان رفتار کنیم در این عمري که برای کسب فضیلت هنر واقعا کوتاه است؟ در زمینه تلمذ هنر مکتب شرق به‌خصوص هنر ایرانی صرف یک عمر لازم است، چه کنیم با عمر؟پیشنهاد من این است که ما باید خودمان را مدیریت کنیم. اگر بتوانیم خودمان را مدیریت کنیم، شاید که رضایت‏خاطری فراهم بشود. 
 
وی ادامه داد: خوشنویسی به‏عنوان یک هنر تاریخی، مجموعه‌اي از تجربه‏های تاریخی ملت ما و فرهنگ‏های دیگری است که به این مملکت سفر کرده‌اند. این‏ها باید خلاصه و ساده می‏شدند. این‏ها به شکلی تقطیر شده و در قالب خوشنویسی، دریا دریا تجربه و ذوق را به دست ما رسانده است.
امیرخانی افزود: خواندن لایه‏های درونی این هنر، معلم، تجربه، توجه و تعمق می‏خواهد تا ما ببینیم که چه صدها سالی برایش زحمت کشیده شده است. کلمه در خوشنویسی ظاهرا هیچ شباهتی با طبیعت ندارد ولی همه آن امکانات و موجودیتی که در طبیعت وجود دارد، به باور من در شکل خطوط و ترکیبات خوشنویسی خودش را جا کرده و به میراث گران‏قدری تبدیل شده که ما افتخار داریم در مکتبش شاگردی می‏کنیم.
وی در پایان بخش اول سخنان خود، به موضوع ایام مبارک غدیر و نقش پررنگ ابوطالب عموی پیامبر در شکل‏گیری اسلام و ماندگاری آن به عنوان موضوعی که کمتر مورد توجه جوانان قرار گرفته، پرداخت.
ادامه این نشست به‏صورت پرسش و پاسخی برگزار شد که طی آن استاد امیرخانی در پاسخ به سئوالات حاضران توضیحات کافی را داد. امیرخانی درخصوص یادگیری تکنیک خوشنویسی گفت: در ابتدا نویسنده احتیاط می‏کند. مثل بچه‏ای که تازه‌راه افتاده، در این بخش سعی می‏کند قاعده را در حد توان خودش نگه دارد و با بخش‏های مختلف قلم می‏نویسد اما وقتی که مهارت کافی به‌دست آورد، دیگر احتیاطی در کار نیست؛ هنرمند محکم و قلم، با خرامش راه می‏رود در عین حال هنرمندان با صفحه و قلمی که در دستشان است، دوست هستند و احساس خطر نمي‌كنند. درست مثل ژیمناست‏ها که از زمین نمی‏ترسند. 
 
امیرخانی ادامه داد: در شرایط پختگی، هنرمندان با تمام پهنای قلم می‏نویسند و ترسی هم ندارند. خوشنویسی به‌خصوص شکل نستعلیق آن به‌صورت عشق‏بازی با کاغذ و نه فشار آوردن به آن، برگزار و حاصل می‏شود، هنرمندان اين عرصه حتی از تمام پهنای قلم استفاده می‏کنند. 
این هنرمند برجسته درخصوص استفاده شیوه قدیم و جدید در دانگ‏های خوشنویسی نیز افزود: به نظرم استفاده از آن‏ها برای هنرمند جایز است. اینجا محدودیت جایی ندارد، در همه دانگ‏ها هنرمند می‏تواند به کمال آن شیوه برسد و نکته همین‌جاست كه کمال هر شیوه مطلوب است، چه قدیم باشد چه جدید، اما این هم گفتنی است که برای کتیبه چون از دور دیده می‏شود، شیوه دوره صفوی و میرزاغلامرضا و برای قطعه‏نویسی شیوه میرعماد بهتر است.
وی در مطالعه شیوه‏های قدیمی تصریح کرد: بستگی به خود هنرمند دارد که تا کجا می‏تواند این کمان را بکشد و بضاعت و همتش چقدر است. هنرمند وقتی که خطش به استواری رسید و شکل و فرم خوشنویسی پیدا کرد، اگر بتواند بد نیست از مکتب میرعلی هروی شروع کند و هر هفته یک‌قطعه از آن را انتخاب نمايد که عینا بازنویسی کند. این کار حسنی دارد؛ می‏فهمید میرعلی هروی یعنی چه و برایتان مقدس می‏شود و نام بزرگان را با احترام می‏بريد و این اخلاق در جامعه جاری می‏شود. همین‌طور از بقیه اساتید قطعاتی را انتخاب و عینا بازآفرینی کنيد. اینجا تا حدي مي‌توانيد تمام ذائقه‏ها و عیار مطلوب هنرمندانه را از لحاظ ذهنی و کاربردی تجربه کنيد، به یک تشخیص و معدل نيز می‏رسید.

در حاشیه

در این نمایشگاه که به نمایش 40اثر نستعلیق استاد غلامحسين اميرخاني و شاگردش استاد مهدي فلاح اختصاص یافته بود، به دلیل ازدحام جمعیت، عملا امکان دیدن آثار برای حاضران مهیا نشد.
جمعيت حاضر در افتتاحيه به‌قدري زياد بود كه تمامي برنامه‏هاي از پيش تعيين شده را تحت‌الشعاع قرار داد، حتی تعدادي از برگزیدگان مسابقه «مکتب+خانه» نتوانستند خود را به جايگاه برسانند و جايزه خود را دريافت كنند.
استقبال پرشور و بي‏سابقه از استاد اميرخاني و همراهان گرانقدرش در فرودگاه مشهد، موجب حيرت مسئولان فرودگاه و مردم شده بود. 
جلسات ديدار با هنرمندان مشهدي و نقد و بررسي آثار، با بزرگواري بي‏نظير اساتيد گرامي در لابي هتل لاله مشهد، لحظاتي فراموش نشدني را رقم زد. 
محوطه بيروني نگارخانه و حتي خيابان، مملو از جمعيت بود، به گونه‏اي كه آن‏هایی که كمي ديرتر رسيده بودند، به علت سردي هوا مجبور به بازگشت شدند.
بسياري از استادان و هنرمندان مشهدي، پس از ورود پر تعداد هنرمندان شهرستان‏هاي اطراف، جاي خود را به آن‏ها دادند و صحنه‏هاي نابي از همدلي و دوستي را به يادگار گذاشتند.
استاد غلامرضا موسوي و استاد مصطفي مهدي‌زاده، از درگذشتگان عرصه خوشنویسی، بارها توسط استاد اميرخاني ياد شدند.
آقايان براتي و ثابت‏نيا (از اعضای ستاد برگزاري نمايشگاه) استاد فلاح را غافلگير كرده و تقاضاي اجراي قطعه آوازي را كردند كه وي علی‏رغم عدم آمادگي پذيرفت و لحظاتي با صداي گرمش حاضران را تحت‌تاثير قرار داد.

(گزارش روزنامه شهرآرا از اين مراسم)
تاريخ: ۱۳۹۰/۸/۱۷