نویسنده و مدرس مشهدی حوزه ادبیات داستانی در چهل و یکمین جلسه انجمن «عصر داستان» مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی گفت: تجربه زیستی داستان‌نویسان نقش مهمی در سوژه‌یابی آنان دارد.
سیدعلیرضا مهرداد در این جلسه که بعدازظهر چهارشنبه 24 آبان ماه همزمان با روز کتاب و کتابخوانی در محل مکتب هنر رضوان مشهد برگزار شد، اظهار کرد: به گفته نادر ابراهیمی، نویسندگی حاصل دو فرآیند؛ «خوب دیدن» و «بیان خوب دیدن» است.
وی ادامه داد: بنابراین داستان‌نویس با هوشمندی و ذکاوت، باید آنچه در اطرافش می‌گذرد را خوب ببیند. وقتی داستان‌نویس خوب ببیند، سوژه‌های بسیاری برای نوشتن پیدا می‌کند. البته بخشی از این امر ذاتی است.
مهرداد افزود: بیان خوب دیدن هم به معنای استفاده درست از تکنیک‌ها و عناصر داستان‌نویسی است. مواردی همچون پیرنگ، شخصیت‌پردازی، زاویه دید، نوآوری‌ها و... در این حوزه قرار می‌گیرد.
این نویسنده حوزه ادبیات داستانی دفاع مقدس با اشاره به این‌که سوژه‌یابی یک هنر است، بیان کرد: مطالعه در یافتن یک سوژه خوب توسط نویسندگان نوقلم، نقش مهمی دارد. همچنین داستان‌نویسان باید فیلم‌های خوب تماشا کنند.
وی ادامه داد: نویسندگان موفق با استوار بر تجربه زیستی خودشان می‌نویسند. در واقع جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنید، مملو از سوژه برای نوشتن است فقط باید خوب ببینید.
سه عامل مهم برای پیشرفت در نویسندگی
مهرداد از سه عامل «آموزش»، «تجربه دیگران» و «عمل نویسندگان»، به عنوان دیگر موارد مورد نیاز برای پیشرفت در امر داستان‌نویسی نام برد و افزود: هر چقدر آموزش دیده باشید، اما داستان و رمان نخوانده باشید یا برعکس هر چقدر مطالعه داشته باشید، اما تکنیک‌های داستان‌نویسی را فرا نگرفته باشید، پیشرفت نخواهید کرد. همچنین باید ضمن فراگیری آموزش‌ها و مطالعه درست آثار خوب، هر روز بنویسید.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا برخی داستان‌نویسان در نوشتن طرح داستان به مشکل برمی‌خورند، گفت: طرح باید طرح شما باشد، یعنی موضوع برای شما ملموس باشد، آن را بشناسید و برگرفته از اعتقادات و دغدغه‌های شما باشد.
این نویسنده مشهدی تصریح کرد: محل وقوع داستان، ناخودآگاه انسان‌ها است؛ جایی که ما مستقیم با زبان سر و کار نداریم بلکه با هوش و ذکاوت درگیر هستیم. از این رو داستان‌نویس باید از هوش بالاتری نسبت به مخاطبانش برخوردار باشد تا آنان از او مطالب و نکات جدیدی یاد گیرند و به وجد بیایند.
وی همچنین در این نشست نکاتی درباره جایگاه دیالوگ در داستان، موضع نویسندگان در برابر مخاطبان و نوشتن در سطح مخاطبان عام یا سطحی بالاتر، اهمیت زبان و تغییر در محور هم‌نشینی و جانشینی کلمات و گرته‌برداری از کلمات بومی بیان کرد.
خوانش داستان کوتاه «تپه‌هایی شبیه فیل‌های سفید» اثر ارنست همینگوی و نقد و بررسی آن توسط تنی چند از اعضای انجمن عصر داستان، از دیگر بخش‌های این جلسه دو ساعته بود. استاد مهرداد نیز درباره زبان سهل و ممتنع همینگوی در این داستان سخن راند.
همچنین در این نشست استاد مهرداد با خوانش مطلبی، یاد و خاطره زنده‌یاد سعید تشکری نویسنده، مدرس و پژوهشگر خراسانی را گرامی داشت