پژوهشگر مطالعات فرهنگی در کارگاه «نویسندگی خلاق: چرا و چگونه؟» انجمن «عصر داستان» مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی، این شیوه نویسندگی را یک هنر مهم دانست.
محمد جواد استادی در این کارگاه که بعدازظهر چهارشنبه 31 خردادماه با حضور جمعی از علاقه‌مندان در مکتب هنر رضوان مشهد برپا شد، اظهار کرد: شکل‌گیری ادبیات مرهون فن نوشتن است و ادبیات خود موجب شکل‌گیری سایر هنرها شده است، از این رو نویسندگی نسبت به سایر حوزه‌های هنری مهم‌تر و مادر همه هنرها است.
وی از عبارت «تمام افراد جامعه می‌توانند بنویسند» به عنوان شعار نویسندگی خلاق نام برد و گفت: تمام افراد جامعه؛ از مادر خانه‌دار تا کارمند اداره، نیاز به نوشتن دارند. در واقع همه باید در سطح خود بتوانند بنویسند و از مزایای نوشتن بهره برند، البته این امر بدان معنا نیست که تمام افراد باید نویسنده باشند.
استادی با بیان اینکه نویسندگی خلاق، می تواند خلاء نوشتن را میان اقشار مختلف برطرف کند، ادامه داد: این شیوه نوشتن مبتنی بر خلاقیت فرد یعنی بزرگترین گوهری است که خداوند به او بخشیده است. بی‌شک با کنترل و تسلط بر خود می‌توانید خلاقیت‌تان را گسترش دهید.
این نویسنده و منتقد با اشاره به برخی از دلایل سرکوب تخیل در افراد جامعه گفت: نویسندگی خلاق، چارچوب‌ها را بر هم می‌زند. در واقع، فردی می‌تواند متن جذاب‌تری بنویسد که بتواند از منظر و زاویه دیگری به موضوعات نگاه کند و یا به آن بپردازد. در واقع خلاقیت در نوشتن در نگاه متفاوت به موضوع، انتخاب قالب متفاوت، تغییر در تکنیک و... بروز پیدا می‌کند.
وی با تأکید بر اینکه محصول نویسندگی خلاق، آثار بدیع و تازه برآمده از تخیل در قالب های گوناگون همچون شعر، نثر، فیلم نامه، داستان و... است، افزود: هر نوع نوشته ای می تواند از الگوی نگارش خلاق بهره برد و نویسندگی خلاق به اشتراک گذاشتن دیدگاه ها، تجربیات و ایده های ما با جهان است.
تفاوت‌های نویسندگی خلاق و نگارش سنتی
استادی در خصوص تفاوت‌های نویسندگی خلاق و نگارش سنتی نیز بیان کرد: در نویسندگی سنتی مسئله انتقال اطلاعات اصل اساسی است در حالی که در نویسندگی خلاق مسئله بیشتر انتقال احساس است و پیام مکمل این فرایند است. به همین خاطر نویسندگی خلاق گویی نوعی نوشتن چندرسانه‌ای است. زبان نویسندگی خلاق، زبان تصویری است. به عبارت دیگر در نویسندگی خلاق برخلاف نگارش سنتی، بیشتر حواس مخاطبان درگیر می‌شود. در حالی که در نگارش سنتی، هدف انتقال پیام و اطلاعات به مخاطب است.
وی ادامه داد: در این شیوه نویسندگی همچون نگارش سنتی «زبان»، «ساختار» و «روایت» وجود دارد، اما در فرآیند نویسندگی خلاق، افراد زبان، ساختار و روایت را خودشان کشف می‌کنند.
این پژوهشگر مطالعات فرهنگی با اشاره بر اینکه نویسندگی خلاق دو شاخه «داستانی» و «غیرداستانی» دارد، گفت: وجه اشتراک این دو شاخه در مسئله روایت است.
معرفی مؤلفه‌های نویسندگی خلاق
استادی با اشاره به اینکه این شیوه نویسندگی بر «هنر روایی» و «توسعه شخصیت» تأکید دارد، به معرفی مؤلفه‌های نویسندگی خلاق شامل «خودشناسی»، «توسعه مهارت‌های ارتباطی از طریق تحولات زبانی»، «قرار گرفتن در شخصیت‌های مختلف»، «استفاده از مهارت‌های جدید نوشتن» و «پرورش خلاقیت» پرداخت.
وی همچنین بر لزوم نگهداری سوابق و تجربیات قابل توجه گذشته، اشتراک این تجربیات با دیگران و بیان آزادانه آن‌ها، تأکید کرد و از کلیدهای خلاقیت مانند کنجکاوی، اشتیاق، اراده، آگاهی، انرژی و... نام برد.
این مدرس در پایان کارگاه «نویسندگی خلاق: چرا و چگونه؟» نیز به معرفی گام‌ها و تکنیک‌هایی برای نویسندگی خلاق پرداخت و به پرسش‌های حاضران پاسخ داد.
شایان ذکر است، معضلات تاریخی نویسندگی و آموزش آن در ایران، اهمیت فراگیری امر نوشتن در میان افراد جامعه و نقش آن در شکل‌گیری ادبیات ملی و نقش منفی نظام آموزشی بر کاهش و آسیب خلاقیت دانش‌آموزان، از دیگر موضوعات مطرح شده در این کارگاه بود.