سعید بیابانکی، شاعر و مجری توانمند
کشور، یکی یکی شاعران را به پشت تریبون برنامه دعوت میکند تا واژههای گوشنواز
خود را در قالبهای گوناگون؛ از غزل تا رباعی با صلابت و شیرینی بخوانند. شعرهایی
که بیشترشان امام رضایی است و حاضران را به صحن و سرای رضوی میبرد. این لحظات
شاعرانه توسط دوربینهای مستقر در نگارخانه ثبت و ضبط میشود تا در آینده نزدیک در
قالب ویژه برنامه «حماسه واژهها(2)؛ آیینه چهل سال شعر فارسی» از بستر رسانه ملی
و شبکههای مجازی به سمع و نظر مخاطبان علاقهمند برسد.
دومین دوره برنامه شعرخوانی حماسه
واژهها در راستای ترویج شعر فارسی به همت انجمن ادبی رضوی وابسته به مؤسسه آفرینشهای
هنری آستان قدس رضوی با توجه به رعایت دستورالعملهای بهداشتی بدون حضور عموم
مخاطبان در سوم تیر 1400 در نگارخانه رضوان ضبط شد. در این گزارش پای سخن تنی چند
از شاعران حاضر در این برنامه مینشینیم که از دیگر شهرهای کشور و استان میهمان
مشهدالرضا شدند.
اهمیت استفاده از ابزارهای چندرسانهای
محمود اکرامیفر،
شاعر و پژوهشگر برجسته تهرانی که حدود چهل سال در حوزه شعر و شاعری فعالیت دارد،
نخستین میهمانی است که در سکوت نگارخانه، شعرش را در مقابل دوربینها و دیگر
شاعران حاضر قرائت میکند.
او در حاشیه ضبط برنامه درباره چگونگی
اجرای آن بیان میکند: جایگاه و شأن مخاطب امروزی با توجه به ظرفیتهای رسانهای موجود
در حدی است که باید پیام به پیش مخاطب برود چنان که امروزه مردم در منازل خود فیلم
و تئاتر میبینند. در واقع دیگر برای مخاطب عصر جدید مقرون به صرفه نیست که به
مکان انتقال پیام برود. اگرچه حضور مخاطبان در یک شب شعر میتواند خوب باشد، اما
فقدان حضور آنان به معنای افت آن محفل نیست چراکه شعرها خوانده شده، در قالب
برنامههای چندرسانهای با بالاترین کیفیت تولید و برای مخاطب ارسال میشود.
همچنین با استفاده از ابزارهای رسانهای، جمع بیشتری از علاقهمندان امکان بهرهمندی
از برنامه را دارند.
اکرامیفر درباره شعر رضوی هم میگوید: اگرچه
خوب است که شعرهای بسیاری در این حوزه در کشور سروده شده و میشود، اما به نظرم
جهت شعرهای رضوی از شعرهای عاطفی، توصیفی و نمادین باید به طرف شعرهای معرفتی رضوی
و سیره امام هشتم(ع) برود. در این حالت میتوان بجای درگیر کردن آنی عاطفه مخاطب،
اندیشه او را با سیره رضوی درگیر کرد که میتواند به تغییر رفتار، گفتار و نگرش
مخاطب منجر شود. او همچنین معتقد است که در کنار برگزاری شب شعرها باید میزگردهای
علمی درباره ضرورت، نگرشها و اندیشه شعر رضوی برپا کرد تا منشأ تصمیمگیریها شود.
عمیقتر شدن
معرفت شاعران رضوی
مصطفی محدثی
خراسانی، از دیگر شاعران پیشکسوت حاضر در دومین برنامه حماسه واژهها است. این
شاعر خراسانی از تهران در این برنامه حضور بهم رسانده است. او میگوید: مؤسسه
آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی به پشتوانه سالها فعالیت علمی و تجربی در حوزه
شعر، امروزه با وجود شیوع بیماری کرونا میتواند چنین برنامههای ارزشمند و
تأثیرگذاری را تولید کند که قابل تقدیر است.
محدثی خراسانی
درباره اشاعه شعر رضوی در کشور میافزاید: اگرچه رخدادها و مناسبتهای بسیاری
همچون عاشورا و غدیر در حوزه شعر آیینی داریم، اما با توجه به وجود بارگاه ملکوتی
امام رضا(ع) در ایران، زیارت ایشان و ارتباط تاریخی مردم با این امام همام در طول
قرنها به یک فرهنگ به نام «فرهنگ رضوی» تبدیل شده است. بدین ترتیب امام رضا(ع)
جایگاه خاصی در شعر آیینی کشور دارد. تلاشهای انجام شده در دهههای گذشته در قالب
برگزاری برنامههایی همچون کنگرههای شعر رضوی هم توانسته معرفت شاعران کشور را در
این حوزه عمیقتر و فلسفیتر کند تا جایی که افقهای جدیدی در شعر رضوی گشوده شده
که در حوزه شعر فارسی بیسابقه بوده است.
از ابراز خرسندی تا حسی خوب
سیده فاطمه
موسوی، از بانوان جوان شاعری است که از پایتخت خودش را به محل ضبط این برنامه
رسانده است. او ضمن ابراز خرسندی از حضورش در محافل مختلف شعری آستان قدس رضوی در
دو دهه گذشته بیان میکند: سرودن اشعار آیینی به ویژه شعر رضوی برای هر شاعری که
دل در گروی محبت اهل بیت(ع) دارد، دارای اهمیت خاصی است. اگرچه بخشی از این اشعار
جوششی بوده و از قلب و وجود شاعر سرچشمه میگیرد، اما در این حوزه باید با مطالعه
و تحقیق وارد شد و احادیث و روایات معتبر این امام همام را بررسی کرد.
در ادامه با علی اصغر داوری ترشیزی که
از کاشمر به برنامه حماسه واژهها(2) دعوت شده است، همصحبت میشوم. این شاعر خراسانی،
حسی خوب و متفاوت در این برنامه دارد و از دیدار دوباره با دوستان شاعرش بسیار
خوشحال است. او میگوید: امروزه فضای مجازی بستر بسیار خوبی را برای انتشار چنین
برنامههایی ایجاد کرده است، امیدوارم شاهد پخش این برنامه در این بستر و اثرگذاری
آن در بین مخاطبان باشیم.
نقش مخاطب در برنامههای شعرخوانی
حسن دلبری، از
دیگر شاعران خراسانی حاضر در این برنامه شعرخوانی است که از سبزوار به مشهد سفر
کرده است. او میگوید: بسیار خوشحال و ذوقزده هستم که با وجود مشکلات تردد در
شرایط کرونایی توانستم به پابوس حضرت رضا(ع) مشرف شوم. این برنامه ترکیبی از حضوری
و مجازی است که برایم جالب توجه بود به خصوص که در یک سال گذشته برنامههای حوزه
شعر و ادب را مجبور بودم از منزل دنبال کنم.
دلبری با تأکید
بر اثرگذاری حضور مخاطب در زمان خوانش شعر شاعران اضافه میکند: در این مراسم به
همت انجمن ادبی رضوی تعداد محدودی از شاعران کشور حضور دارند که قابل تقدیر و تشکر
است. پس از پخش این برنامه شعرخوانی، این شعرها هستند که سفر کرده و دوان دوان و
سینه به سینه میچرخند. او در پایان ما را میهمان چند بیت شعر خود میکند. «دو
رکعت خالی از خود شو خدایی میشوی اینجا ریاضتنامهای پر کن رضایی میشوی
اینجا/ کبوتر گونه میبالی کمال چاه را تا ماه زمینی هم که میآیی
هوایی میشوی اینجا/ چه اکسیری است دست کیمیاکاران این ایوان که وقتی
قلب میآیی طلایی میشوی اینجا/ سخن گفتن هم از سبک خراسانی عراقی شد
بخواهی با دعایی کربلایی میشوی اینجا...».
|